Tuesday, March 11, 2014

Your Country Needs You


Maybe one time standing behind a podium

you heard voices and realized they were

what your own mouth just said and quickly
you grew accustomed to giving orders.

Or maybe standing there you said nothing
at all and the next thing you knew

some night shift nurse of the invisibly
wounded was monitoring your fitful dreams.

Like everyone, I’ll watch indefinitely
while
the meant-to-be lovers stay
a lip’s width apart
or a war zone, their shadows overlapping

like animals around a dried-up watering hole.
I keep expecting someone prettier when I look

in the mirror.See how we shatter then
reassemble as I turn away back into the day.


Lisa Olstein, 2014

Sunday, March 9, 2014

No Country for Young Men

Zissis Kotionis, A.D.A.P.T. (Apparatus for Defence Against Police Terror), 2013. Wood, polypropylene, sound installation, 300 x 200 x 360 cm. Courtesy of the artist.
This exhibition brings together work by 30 leading contemporary Greek artists whose work addresses the impact of the economic crisis on their country. Their work transcends the everyday coverage of political and economic developments and offers an insightful look at what is going on in Greece today. The focus, however, is not only restricted to the negative effects: the exhibition also looks at the opportunities the crisis offers for a reinvention of the country.

On the last Thursday of every month (27 March, 24 April, 29 May, and 26 June), between 6 pm and 9 pm, visitors to the exhibition can benefit from the presence of a trilingual (French, Dutch, and English) guide, who will invite you to enter into a dialogue with a view to helping you understand the works better.

Participating artists: Loukia Alavanou / Manolis Anastasakos & Alexandros Vasmoulakis / Bill Balaskas / Depression Era / Eirene Efstathiou / Stelios Faitakis / Marina Gioti / Alexandros Georgiou / Philippe Grammaticopoulos / Guerrilla Optimists / Michalis G. Kallimopoulos / Dionisis Kavallieratos / Panos Kokkinias / Alkis Konstantinidis / Zissis Kotionis / Marinos Koutsomichalis, Afroditi Psarra & Maria Varela / Nicolas Kozakis & Raoul Vaneigem / Nikos Navridis / Angelos Papadimitriou / Maria Papadimitriou / Antonis Pittas / Poka-Yio / Stefania Strouza / Lina Theodorou / Panos Tsagaris / Kostas Tsolis / Dimitris Tsoumplekas / Chrisa Valsamaki / Kostis Velonis / Eirini Vourloumis / Zafos Xagoraris / Yorgos Zois

Curator: Katerina Gregos

BOZAR and the Atelier Bouwmeester are also welcoming a satellite project by Depression Era, a collective of photographers, artists, researchers, writers, architects, journalists and curators formed in 2012, recording the Greek crisis through images and texts. The Depression Era project exhibition takes place at the Atelier Bouwmeester, just across the street from BOZAR in 54-59 Galerie Ravenstein, and will be the first international presentation of the collective outside Greece.
No Country for Young Men: Contemporary Greek Art in Times of Crisis

Not Easy to Build with Pottery


Not Easy to Build with Pottery, 2014. Wood, acrylic, clay, 39 x 8 x 48 cm.

Saturday, March 8, 2014

«Δεν τράβηξε κανένας γείτονας το κουρτινάκι να δει τι γίνεται»



Αύριο θα είναι μια δύσκολη ημέρα για την Εσθήρ Κοέν. Θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Γερμανίας Γιόακιμ Γκάουκ και κάθε άλλο παρά για ευχάριστα θέματα θα συζητήσουν. Η ενενηντάχρονη Στέλλα στα ελληνικά, Κοέν, είναι μία από τους δύο εν ζωή Εβραίους των Ιωαννίνων, από τους πενήντα περίπου που επέζησαν του Ολοκαυτώματος και επέστρεψαν από το Αουσβιτς. Και ο Γερμανός πρόεδρος ζήτησε να τη δει.

Είναι άραγε ψυχολογικά έτοιμη αυτή η γυναίκα, να ανασύρει από την ομίχλη της λήθης (;) τον εφιάλτη; «Αισθάνομαι περίεργα. Είμαι ταραγμένη. Θέλω να τον ρωτήσω, πού βρέθηκε τόσο μίσος, για να κάψουν ζωντανούς εκατομμύρια ανθρώπους, επειδή έτυχε να έχουν διαφορετική θρησκεία;

Πρέπει άραγε να δεχθώ τη συγγνώμη; Τίποτα δεν μπορεί να συγχωρέσει αυτό που μας έκαναν. Δεν απέμεινε συγγενής να με συνοδέψει όταν θα πεθάνω. Δεν άφησαν κανέναν, τους έκαψαν όλους», λέει.

Η αφήγησή της είναι γροθιά στο στομάχι. Ο λόγος της φαρμάκι, όχι μόνο για τους ναζί, αλλά και για τους συντοπίτες της χριστιανούς: «Οταν μας έβγαζαν από τα σπίτια μας και μας έσερναν στους δρόμους για να μας πάνε στην Γερμανία, δεν τράβηξε κανένας γείτονας ούτε το κουρτινάκι για να δει τι γίνεται…», σημειώνει.

Ξημερώματα 25ης Μαρτίου του 1944. Με μια καλά σχεδιασμένη επιχείρηση και με τη βοήθεια της ελληνικής χωροφυλακής, η Γκεστάπο «σκουπίζει» την εβραϊκή γειτονιά των Ιωαννίνων. Στοιβάζει σε φορτηγά, 1.725 άντρες, γυναίκες και παιδιά.

Ελάχιστοι πρόλαβαν και διέφυγαν στο βουνό, όπου εντάχθηκαν στις ανταρτικές ομάδες, μεταξύ αυτών και ο μετέπειτα σύζυγος της Εσθήρ.

Οι υπόλοιποι, μαζί και οι γονείς της δεκαεφτάχρονης τότε Εσθήρ και τα έξι αδέρφια της, πήραν τον δρόμο δίχως επιστροφή, με προορισμό το Αουσβιτς. Από το κρεματόριο θα επιστρέψουν λιγότεροι από πενήντα.

«Είδα τελευταία φορά τους γονείς μου στη ράμπα στο Αουσβιτς, όπου μας χώρισαν. Θυμάμαι ότι καθώς απομακρύνονταν στην καρότσα ενός φορτηγού, φώναξε σε εμένα και την αδερφή μου: "Κορίτσια να διαφυλάξετε την τιμή σας". Μία μέρα που μας κούρευε μια αιχμάλωτη, με ρώτησε τι απέγιναν οι γονείς μου. Της απάντησα πως δεν γνωρίζω και εκείνη μου είπε δείχνοντας τις φλόγες που έβγαιναν από τα κρεματόρια: να, εκεί καίγονται...».

Η Εσθήρ θα γλιτώσει από καθαρή τύχη, καθώς μια εβραϊκής καταγωγής Γερμανίδα γιατρός και κάποιες νοσηλεύτριες την έκρυψαν στο αναρρωτήριο όταν οι Ες Ες πήραν όλους τους υπόλοιπους από τον θάλαμό της και τους οδήγησαν στους φούρνους.

Θα επιστρέψει μετά την απελευθέρωση και στο οικογενειακό προσκλητήριο θα δηλώσει παρούσα μόνη η αδερφή της! Οι άλλοι, είχαν εξοντωθεί όλοι.

Φτάνοντας στα Γιάννενα θα πάει κατευθείαν στο σπίτι της και εκεί θα δεχθεί το άλλο φοβερό χτύπημα. Αυτή τη φορά όχι από τους ναζί ή τον capo του Αουσβιτς.

«Χτύπησα την πόρτα και άνοιξε ένας άγνωστος. "Τι θέλετε", με ρώτησε; "Εδώ είναι το σπίτι μου", του είπα. "Θυμάσαι αν είχε φούρνο το σπίτι;", είπε. "Ναι, βέβαια ψήναμε το ψωμί και ωραίες πίτες", συνέχισα όλο χαρά. "Ε, λοιπόν, εξαφανίσου. Γλίτωσες από τους φούρνους στη Γερμανία, θα σε ψήσω εδώ στον φούρνο του σπιτιού σου", άκουσα με φρίκη να μου λέει».


Δεν μας αγάπησε κανένας

Η Εσθήρ θα προσπαθήσει να φτιάξει τη ζωή της. Παντρεύτηκε τον Σαμουήλ, που κατέβηκε από το βουνό. Στη συνέχεια θα αρχίσει να αναζητάει τα κειμήλια και τα χρήσιμα εργαλεία για να επιβιώσει. «Εμαθα ότι τις δύο Singer ραπτομηχανές τις είχε πάρει ο μητροπολίτης. Πήγα και τις ζήτησα πίσω, αλλά μου είπαν ότι τις έδωσαν στη νομαρχία. Εκεί μου ζητούσαν τους αριθμούς πλαισίου των μηχανών μήπως και τις βρουν. Προφάσεις για να με ξεφορτωθούν.

Σήκωσα το μπράτσο μου και τους έδειξα το ανεξίτηλο νούμερο από το Αουσβιτς. "Να, αυτόν τον αριθμό θυμάμαι εγώ", τους είπα και έφυγα...».

Κατάφερε να ορθοποδήσει σε ένα περιβάλλον όχι ιδιαίτερα φιλικό. «Μια μέρα στα τέλη της δεκαετίας του ‘60, ένας καθηγητής θεολογίας στο γυμνάσιο αποκάλεσε "παλιοεβραία" την κόρη μου, επειδή τη συνάντησε στον δρόμο μαζί μου, περασμένες εννιά το βράδυ, κάτι που απαγορευόταν. Δεν άντεξε την προσβολή. Με το που τελείωσε η χρονιά, έφυγε στο Ισραήλ. Εκτοτε δεν επέστρεψε».

«Σιωπήσατε πολλά χρόνια, γιατί;», την ρωτάω.

«Γιατί φοβόμασταν. Δεν μας αγάπησε κανένας, το καταλαβαίνετε αυτό;», λέει δακρύζοντας.
 
Σταύρος Τζίμας

Tout feu Tout flamme


Pottery, at least as far as its purely physical composition is concerned, is of the stuff of many of the West’s religious and cultural founding myths. For thousands of years, intelligence and beauty have found form and taken shape in this melding together of earth and fire. After all, in the book of Genesis, isn’t it earth that constitutes the source code for the entire human race? Wasn’t it on the sixth day of Creation that God gathered up the dust in His hand and made man after His own image?
When we turn to the world of poetry and literature, it is of course Prometheus who is seen as the originator of the art of pottery. In order to give form to clay, you may not have to be a Titan, but you certainly need something of the Seer.
Those who stick with it turn into, in Rimbaud’s words, a thief of fire. What’s more, Prometheus, (whose name means Foresight), created mankind from bits of mud that he turned into rock, before nabbing knowledge and learning from the great ones of Olympia. So, we’re all just fire and dust. Artists who master these elements are equally dedicated to 
contributing to the work in progress that is humanity. They task themselves with the job of bringing into the world forms and concepts that were hitherto lacking. The first fire-based art form, indeed, perhaps the first art form full stop, is the process by which creation gives ever-growing life to creation.
This is how we can best understand Tout feu Tout flamme - art that is about the very spirit of exhilaration that has its being in art itself, with artistic convention being smoked out and destroyed, no matter where it tries to hide. First into the flames are desires, wings and eyes. Here, raw art is a dish best eaten cooked. Hereby, the young artists, who as makers of ceramics share a common bond, take their place in a pseudo-mythological story, each having their own reasons for doing so. Their ceramic artworks, regardless of their exact composition, have seemingly just emerged from the primeval earth. The very fact of bringing them into the open, into the light, might seem enough to seal their fate – to be turned into museum pieces - at least as a protection against their supposed fragility. This, however, is where we would be wrong: to choose pottery is to accept the scorched earth school of art, to agree to a degree of violence or force in the midst of finesse.” Alexis Jakubowicz
Lefebvre & Fils Gallery is pleased to present Tout feu Tout flamme, an unseen group show of eleven international artists around ceramic works.
Florian Bézu, Ryan Blackwell, Robin Cameron, Patricia Camet,
Dewar & Gicquel, Mimosa Echard, David Gallagher, Chloé Jarry, Morgane Tschiember and Kostis Velonis, gathered by the curator Alexis Jakubowicz, prove ceramic’s relevance and persistence in contemporary art
March 19-May 31, 2014

Wandering Jew

François Georgin, Le Juif-Errant (Image d'Épinal), Stencil-colored woodcut, Perhinderion I (1896),Spencer Museum of Art.

GRIEGAS Y UN NADIE

El próximo domingo 16 de marzo, a las 13:00 hs, Función Lenguaje invita a sus amigos a un encuentro con la Grecia actual. Cuna de la civilización occidental y hoy devastada socialmente por la crisis, Grecia se presenta como un hervidero, aún invisible para nosotros, de voces y corrientes artísticas que, sin olvidar las raíces homéricas, reivindican y navegan, al modo de Ulises,  en busca de una sociedad mejor. 

Poesía, video arte y performance confluirán en esta cita a la que se unirán poetas españoles. Pero también la gastronomía será protagonista del encuentro: sentados a la mesa, se servirá una cabra como símbolo ancestral de la colonización en las islas (hoy de nuevo de actualidad), se degustarán otros manjares griegos y se libarán aguardientes autóctonos.
Artistas:Angela Dimitrakaki, Escritora e historiadora del arte, Phoebe Giannisi, Arquitecta, poeta y artista visual, Iris Lykourioti, Arquitecta y profesora, Eva Stefani, Politóloga, directora de cine y videoartista, Kostis Velonis Artista visual, comisario y experto en estudios culturales, María Castrejón, Filóloga y poeta.
En Función Lenguaje (c/Doctor Fourquet, 18 -Lavapiés-)
Domingo 16 de marzo. 13:00 hs