Tuesday, October 27, 2009
Saturday, October 17, 2009
Fireflies
Before you loved me,
we played Scrabble in Dainohara Park
beside a small lake covered in lily pads.
I take ages on my turn, calculating,
and catch you staring out over the water,
hands clasped around the lingering warmth
of your vending machine Royal Milk Tea.
I lay down the tiles for “SPARKLE.” Seven letters.
“Impressive,” you mutter, and grinning
I wrestle new letters from the bag.
Our hands pass more rapidly
over the board. You set M beside E.
and I put U beside versatile S
until there are no words left
and the afternoon has faded into night.
It is the first time I beat you.
Later, we search for fireflies in the darkness
and find them, like shooting stars.
We tread off the lit paths and cast
our bodies into one another – in a gazebo,
against the cold painted steel of a playground slide,
tangled in a tire swing dangling from an old pine.
I think you love me then.
Aiko Harman
we played Scrabble in Dainohara Park
beside a small lake covered in lily pads.
I take ages on my turn, calculating,
and catch you staring out over the water,
hands clasped around the lingering warmth
of your vending machine Royal Milk Tea.
I lay down the tiles for “SPARKLE.” Seven letters.
“Impressive,” you mutter, and grinning
I wrestle new letters from the bag.
Our hands pass more rapidly
over the board. You set M beside E.
and I put U beside versatile S
until there are no words left
and the afternoon has faded into night.
It is the first time I beat you.
Later, we search for fireflies in the darkness
and find them, like shooting stars.
We tread off the lit paths and cast
our bodies into one another – in a gazebo,
against the cold painted steel of a playground slide,
tangled in a tire swing dangling from an old pine.
I think you love me then.
Aiko Harman
Labels:
British Poetry,
North American Poetry,
Poetry
Song of homeland
Wednesday, October 14, 2009
These Foolish Things
There are three kinds of fools: Real Fools, Professional Fools, and Unsuspecting Fools. The professional, a staple of Shakespeare's plays, is, in reality, nobody's fool.
Aristotle is sometimes called the Master of Those Who Know, which may explain why most people find him easier to admire than to like. By contrast, his own teacher's famous teacher might be dubbed the Master of Those Who Haven't a Clue. Informed by an oracle that he was the wisest of men, Socrates immediately recognized that this must be some kind of Delphic joke. Wise, pshaw! At best he was just a lover of wisdom etymologically a philo-sopher rather than a possessor of it. Really, Glaucus he might have said if I am so smart, why do I have to go around asking all these questions?
Still, Socrates does at least look the part of antiquity's Yoda. Everyone knows that to be wise means to be old, with lots of wrinkles around kindly eyes that have seen much and forgiven much and are full of pity for the fools that mortals be. But that, in short, is the trouble with wisdom. It implies a superiority to or withdrawal from the hurly-burly of life. While most of us are surrendering to what Joseph Conrad called the destructive element, and probably drowning in it, the wise guy is there on the shore warm and dry in his old flannel dressing gown and his new fluffy bunny slippers, and he's probably murmuring something like, Grasshopper, only a fool would go into the water on a day like this. Shaking his head, he will soon pad on back to his snug little burrow and a nice cup of chamomile tea.
This is living? Wisdom plays it safe, avoids occasions of sin, sits home on Saturday night with an improving book. Elvis used to croon that Wise men say, Only fools rush in. But like the king he was, he knew that a brokenhearted clown understood more about the heart than any cautious Polonius. What would love be without impetuousness? Who can love and then be wise? The heart has reasons that the reason doesn't know. No proverb says that love should be the end product of careful calculation, that it's the smart move. This is why computerized dating seems repulsive to so many people; you just know the machine would be happier working on a spreadsheet. Besides, who would trust his emotional life to a program written by some Caltech brainiac who's spent his entire geeky existence playing Halo and Warcraft? To quote Mr. T, I pity the fool.
As every truly wise man or woman knows, love is just one of those crazy things, and there's no logic to what attracts us to one person and not another. You can tot up the pluses and minuses of a relationship all you want, meditate on the possible outcomes of commitment, consult past experience, but you'd do just as well, or better, to listen to a lot of country and western music. You want an explanation for falling in love? Maybe it was Memphis. Montaigne, whose Socratic motto was What do I know? accounted for his love for his friend Etienne de la Boetie perfectly: Because he was he and I was I.
In other words, when it comes to falling in love, who can explain it? Who can tell me why? Well, the goddess Folly can. In Erasmus's The Praise of Folly she proclaims that she oversees love, that folly embodies the intuitive and passionate side of life and is far more fundamental to our human well-being than propriety or reason.
And that's just for starters. Folly points out that Christ endured the folly of the cross and reminded His followers to imitate children, lilies, mustard-seed, and humble sparrows, all foolish, senseless things, which live their lives by natural instinct alone, free from care or purpose. Folly represents the natural in all its senses, standing in opposition to the mind-forged manacles of societal norms and expectations. Eventually, notes Erasmus, this sort of folly can even modulate into mystical distraction and ecstasy. Plato asserted that the madness of physical love, during which we forget all about thinking and our spirit seems to leave the body, is the highest form of ordinary happiness, while Christianity offers a similar joyful and irrational dream state when the soul temporarily unites itself with God.
Humanity, that dialectical animal, likes to look at things as binary opposites: raw and cooked, gay and straight, Laurel and Hardy. Just so, foolishness is the usual antithesis of wisdom. But foolishness, as Erasmus reminds us, is one of those qualities with a bit of range to it, so that another possible opposite is prudence. In fact, prudence and wisdom are practically roommates, and while sometimes being wise can look attractive Gandalf, anyone? almost nobody, except perhaps investment counselors, really wants to be thought of as prudent. Might just as well be an old maid in sensible black shoes or a Mr. Peepers with a coin purse. No, no, no; give me stiletto heels or give me death! If you can't say keep the change, why bother to go to the bar?
In truth, there are essentially three kinds of fools: Real Fools, Professional Fools, and Unsuspecting Fools. Real Fools are the innocents, the simpletons, the idiot savants and naturals who react to situations and people with an Aspergian lack of restraint or decorum. They speak their unmediated minds, and great truths sometimes emerge, as out of the mouths of babes. Any of them might have blurted, The emperor has no clothes. Forrest Gump is our great modern examplar of this kind of fool. Heaven looks out for such as these.
Professional Fools include court jesters, clowns, toadies, con artists, and a whole range of yes-men. By pretending to be stupid or servile, the Professional Fool coolly aims to reinforce his client's conviction of his own obvious superiority. In fact, these performance artistes always quip and caper with a purpose: a salary, behind-the-throne power, a scam. In literature one of the most memorable of these professional fools is Rameaus Nephew, who in Diderots famous dialogue of that name toadies to the rich and powerful in return for a snug berth and regular meals. In the film The Usual Suspects, Kevin Spacey is a more complex example: Hunched and crippled (as were many professional court jesters), he's slightly pitied by the tough and obviously much smarter people all around him. But Verbal Kint is far more than the talkative child that his name suggests.
As for Unsuspecting Fools, they are essentially everyone else in the world, starting with you and me. Everybody plays the fool sometimes; there's no exception to the rule. More particularly, the Unsuspecting Fool is the supposedly wise figure a sovereign, a pedantic scholar, a pillar of the establishment who is blind to his own vanity and self-importance, ignorant of what's really going on, puffed up with hubris. Pride goeth before a fall. In tragic vein, Oedipus and Lear are Unsuspecting Fools.
If you want to understand the power of Real Foolishness, read fairy tales. If theres one thing that such stories teach us, it's to trust animals. The simpleton who befriends the local forest creatures will find the treasure and win the princess. Every time. Not the clever older brothers with some Mission: Impossible plan. The guy who takes the thorn out of the lion's paw, who doesn't trample on the ants, who is careful not to crush the wildflowers will be rewarded.
Why is this? Because such saintly or holy fools possess a primitive, almost prelapsarian goodness. They are close to Nature, and they are empathetic and kind and humble and unsure of themselves and maybe not very good-looking either. They're picked on by society and were probably in the lowest reading group, and their good souls shine forth like shook foil. Think Shrek. It's no accident that the Feast of the Holy Innocents is also the date for the Feast of Fools. Over and over again, the Bible reminds us that the humble will be exalted.
In Shakespearean comedies (and tragedies) you're certainly smart to play the Professional Fool or clown. When Bottom the Weaver is translated into an ass, the very symbol of the fool, what happens? The gorgeous Titania leads him away for some quality time in her bower. Hamlet knows that with his antic disposition on, he can do or say whatever he'd like. There's no need to act the conventional young intellectual like his earnest schoolmate Horatio, who probably wears a bow tie and always makes the dean's list at Wittenberg. As for the late Yorick, that fellow of infinite jest was obviously the only person at the gloomy court of Denmark who ever brought a spark of joy into the life of the melancholy Dane: He hath borne me on his back a thousand times! Even the greatest of all Shakespearean characters, Falstaff, is essentially a fool writ very, very large. Wherever Sir John goes, it's party time, Carnival, and he is the Lord of Misrule. Certainly this jolly fat man is a lot better company than, say, the rather cold-hearted and manipulative Prospero. But even that magician finally decides to drown his book and give up his power. Being superhuman isn't half as much fun as being human.
As for those Unsuspecting Fools, take a look at King Lear. Here the best and the brightest the king himself; the clever, upwardly mobile Regan and Goneril; that shrewd bastard Edmund wreak nothing but havoc and sorrow. Everything goes wrong. But why, how, could this happen to them? They took every precaution, they carefully plotted and schemed, they made Venn diagrams and flow charts, and they were careful not to let people or human feelings interfere with their big plans. By contrast, the most admirable characters in the play are terribly naοve (Cordelia), insane (Edgar as Tom O'Bedlam), or simpleminded (the Fool).
One might argue that Shakespeare's wicked characters aren't wise but merely worldly wise and usually too smart for their own good. They re the sort of people to whom Paul offers his famous advice in his first letter to the Corinthians: If any man among you seem to be wise in this world, let him become a fool, that he may be wise. They are, in fact, self-centered egotists who have suppressed the springs of natural affection. In this respect, if not in any other, they aren't really so different from the great sages and Buddhas, who remove themselves from this world, who keep a safe distance from the bonfires of desire. The austerity of spiritual life, the quest for perfect understanding or oneness or transcendence, asks that we give up being human. Is any abstraction really worth so much?
The English author Walter Pater suggested that we should seek experience itself, rather than the fruit of experience, i.e., wisdom. Of course, he was an aesthete with an ornate style, so it's easy to dismiss what he said. It's important for human beings to make mistakes, to do stupid things, to go overboard, to be foolish even if it's painful and not to judge themselves too harshly when they've been burnt. As Zorba the Greek used to proclaim, Life is trouble!
Let me bring this foolishness to an end by repeating the advice from the closing lines of The Praise of Folly: Clap your hands, live well, and drink! In other words, meine Damen und Herren, life is a cabaret. What is the use of sitting alone in your room? Come hear the music play! And, then, if you're really wise or do I mean foolish? you might as well dance.
Text by Michael Dirda
fall 09
Source:www.incharacter.org
Labels:
Clowns,
clumsiness,
Clumsiness and Modernity Course,
Pierrot,
Slapstick
Wednesday, October 7, 2009
Signs outside the Louisiana home of Royal Robertson
Labels:
architecture,
design display,
domesticity,
gender,
Outsider Art
Αφηγήσεις της κατοικίας στη μοντέρνα και σύγχρονη τέχνη
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2009-2010
«Αφηγήσεις της κατοικίας στη μοντέρνα και σύγχρονη τέχνη»
Μάθημα: Κωστής Βελώνης
Περιγραφή του μαθήματος
Το μάθημα επιδιώκει να φανερωθούν οι τρόποι ώστε να συλλογιστεί κανείς την «οικιακότητα», τον ιδιωτικό και οικογενειακό βίο όπως τον αντιλήφθηκαν οι καλλιτεχνικές πρωτοπορίες από τα τέλη του 19 αιώνα καθώς και σ’ολη την ιστορική εξέλιξη της νεωτερικότητας. Εστιάζοντας τόσο στις γενικές αρχές των εικαστικών κινημάτων όσο και σε μεμονωμένες περιπτώσεις καλλιτεχνών κατανοούμε τους λόγους για τους οποίους άλλες φορές ενθαρρύνεται, αμφισβητείται ή και περιφρονείται η κουλτούρα γύρω από την κατοικία. Μέσα από την ιστορία της τέχνης και των εφαρμογών της στο σχεδιασμό, στις εικονογραφήσεις, το κινηματογράφο και γενικότερα στη μαζική παράγωγη του υλικού πολιτισμού δίνω έμφαση στους ρόλους των φύλων μέσα στη κατοικία, στις ιδεολογικές θέσεις πάνω στον καθημερινό βίο του νοικοκυριού, στις ταξικές και κοινωνικές συγκρούσεις της πρωτοπορίας με τις αρχιτεκτονικές νόρμες των κατοικιών του 20 αιώνα. Πως τελικά ο σύζυγος ως «μαχητής» του δημόσιου βίου ορίζει την παραμονή του μέσα στον οίκο και πότε την ακυρώνει;
Άραγε μήπως η ιδέα της «πρωτοπορίας» διαμόρφωσε τα χαρακτηριστικά της βασιζόμενη στην απόρριψη του οικείου, του γνώριμου αλλά και του οικιακού, του χώρου δηλαδή που κάποιος μόνιμα η πρόσκαιρα κατοικεί?
Μια επανεγγραφή της ιστορίας με άξονα την «οικιακότητα» σε ποιους καλλιτέχνες θα αναγνώριζε τη δυνατότητα μιας προφητικής και επίκαιρης κριτικής ισότιμης με την ποικίλη και πιο σύνθετη «δημοκρατικότητα» του τέλους του μοντερνισμού ;
Αυτό που εξετάζω παράλληλα με την «επίσημη» avant garde είναι και μια «προαστιακή θηλυκή νεωτερικότητα» που δίνει έμφαση στις «αξιες» ή στις πολυπλοκότητες της κατοίκησης και της οποίας τα ιχνη μπορουν να βρεθούν ακόμα και πριν την δεκαετία του 70. Αυτές οι σιωπηλές για την αναγνωρισμένη καταγραφή της ιστορίας της τέχνης πολιτισμικές ετερότητες ορίζουν ένα πρόσφατο σχετικά πεδίο έρευνας που μπορεί να ανακατασκευάσει τις γνωστές διαδρομές της μοντέρνας τέχνης και να ενδυναμώσει τις πιο πρόσφατες κατευθύνσεις.
Στη συνέχεια ακολουθεί μια σύντομη παρουσίαση κάθε ενότητας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, στην διάρκεια της διάλεξης περιλαμβάνονται περισσότερες ενότητες. Επίσης δεν έχουν απόλυτα χρονολογικό χαρακτήρα, και κάθε φορά αλλάζουν ανάλογα με τις ανάγκες του μαθήματος.
Η διεκδίκηση της μοντέρνας ταυτότητας της νοικοκυράς
Σε αυτή την ενότητα εστιάζουμε στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου εξετάζοντας τα χαρακτηριστικά της «γυναικείας δημιουργικότητας» μέσα από την διακόσμηση της οικίας. Στόχος είναι να έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα για το πώς εισάγεται το νεωτερικό στοιχείο στις διακοσμητικές τέχνες πριν την ιστορική επισημοποίηση της "μοντέρνας τέχνης». Οι «στρατηγικές» της συζύγου μέσα στον οίκο μας βοηθούν να υποστηρίξουμε την γένεση μιας παράλληλης προς την «επίσημη» avant-garde «προαστιακής νεωτερικότητας» αποκλειστικά γυναικείας, η οποία στηρίζει την σχέση του ιδιώτη με την οικία αντί να την αποδυναμώνει και να εναντιώνεται προς το διακοσμητικό, εμμένοντας σ’ ένα είδος «οικιακής εγκατάστασης».
Ενδεικτικά έργα :Διαφημίσεις πολυκαταστημάτων (Παρίσι, 19ος αιώνας)/ Vuillard, «Οι κίτρινες κουρτίνες», 1893/ M.Cottin, «Les Petits riens», 1896/ Bonnard, “Όρθιο γυμνό» 1919/ Εικονογραφήσεις περιοδικών για τη διακόσμηση(19ος αιωνας)
Αξίες της αστικής οικογένειας στο γαλλικό και αμερικανικό ιμπρεσιονισμό
Αναφερόμαστε στις οικιακές αναπαραστάσεις του καλλιτεχνικού εργαστηρίου μέσα από το έργο των ιμπρεσιονιστών όπου τα όρια ανάμεσα στο χώρο δουλειάς και κατοικίας είναι ασαφή. Εξετάζουμε τις ομοιότητες και τις διάφορες στο γυναίκειο γαλλικό και τον αμερικανικο αντρικό ιμπρεσιονισμό. Eμφαση δίνεται στο έργο του Manet σε σχέση με τους ρόλους των μοντέλων του και τις επιρροές των μεταγενέστερων
Ενδεικτικά έργα: Εικονογραφήσεις για το «Σαλόνι» του Παρισιού/ William Merritt Chase “The hall at Shinnecock”, 1892/ Edmund C.Tarbell, «Girls Reading», 1907/ Mary Cassat, “Little Girl in a Blue Armchair” 1878/ Berthe Morisot, “Eugène Manet on the Isle of Wigh”, 1875 / Manet, “Olympia”, 1863/ “Portrait d’Emile Zola”, 1868.
Σκανδιναβικές μόδες του κατοικείν : Από τον Carl Larsson στο ΙΚΕΑ
Αναφέρομαι στις πρώτες δημοσιεύσεις του Carl Larsson το 1895 οι οποίες εικονογραφούν την κατοικία της οικογένειας του στην περιοχή Lilla Hyttnas της Σουηδίας. Ο σχεδιασμός εσωτερικών χώρων του Larsson που εκφράζει την ανάγκη για ένα ιδανικό προβιομηχανικό παρελθόν του οποίου η φιλοσοφία εκφράζεται εν μέρει και στην «γραμμή» της ΙΚΕΑ έρχεται να υπογραμμίσει μια κρίση και μια αναβάθμιση απέναντι στον μοντέρνο σχεδιασμό. Συγκρίνουμε το προγενέστερο υλικό με τα εξπρεσιονιστικά και υπαρξιακά δωμάτια του Edward Munch και Vilhelm Hammershoi αντίστοιχα.
Ενδεικτικά έργα : Carl Larsson, “Ett hem” 1899/ Edvard Munch, «Το φιλί», 1892/ Vilhelm Hammershοi, «Dust Motes Dancing in Sunlight», 1900/ Σύγχρονες εικαστικές εγκαταστάσεις
«Η χαρά της ζωής» του Μatisse και η τέχνη του κουρασμένου Businessman
Η ζωγραφική του Matisse ανεξάρτητα από τον ριζοσπαστικό χαρακτήρα της τις μέρες του «φοβισμού», συμμετείχε συνειδητά στην επιδιωκόμενη γαλήνια ατμόσφαιρα του οικογενειακού περιβάλλοντος. Ανιχνεύουμε τους κοινούς συνδέσμους ανάμεσα στις ασθένειες της πόλης (νευρασθένεια) και τις διακοσμητικές επιρροές του Μatisse που επιδιώκουν την «ευτυχία» μέσα στο κατοικείν.
Ενδεικτικά έργα : Matisse “Στοχασμός (μετά το μπάνιο) 1920-21, “το ροζ atelier” 1911 , «η οικογένεια του ζωγράφου», 1911 / Pierre Puvis de Chavannes, «Το τραγούδι των Βοσκών», 1890.
Προσπερνώντας την οικία στη μοντέρνα γλυπτική: Τακτικές του “ανοίγματος” της κλειστής φόρμας
Σημείο εκκίνησης της ενότητας είναι η εξιστόρηση της σταδιακής κατάργησης του περίκλειστου γλυπτικού όγκου στην μοντέρνα πλαστική έκφραση. Παρουσιάζω συμπτώματα αυτής της διάνοιξης καταδεικνύοντας τις συγγένειες προς μια αρχιτεκτονική σύλληψη της γλυπτικής μέσα από το έργο του Boccioni, του Gabo, του Picasso, του Gonzalez κ.α.
Θα συζητήσουμε τις συνέπειες του ανοίγματος του γλυπτού το οποίο θα επιτρέψει την ανάπτυξη ενός ζωτικού κυριολεκτικού χώρου. Είναι όμως εξίσου σημαντικό να διευκρινίσουμε ποιές είναι οι θεματικές διαδρομές της «μεταφορικής» κατοίκησης μέσα στο εικαστικό έργο.
Ενδεικτικά έργα : Umberto Boccioni, “Sviluppo di bottiglia nello spazio”, 1912 / “Forme uniche della continuita nello spazio”, 1913/ ‘ Τραπέζι+ Μπουκάλι + Σπίτια’, 1912/ " La strada entra nella casa", 1911/ “Dinamismo di un cavallo in corsa + case”, 1914–15/ Picasso " Κιθάρα" , 1912 / "Ποτήρι, μαχαίρι και σάντουιτς σ’ ένα τραπέζι ", 1914/ A.G.Bragaglia, «Φιγούρα κατεβαίνοντας τις σκάλες- αυτοπορτραίτο», 1911 /Σπουδή για μια νέα φωτογραφική εικόνα», 1911/ Gabo, “Ογκομετρικός και Στερεομετρικός κύβος”, 1937/ «Δομημένο κεφάλι μίας γυναίκας», 1917/ «Κεφάλι» , 1916.
Οίκος και ταξική συνείδηση στην πικτοριαλιστική και ρεαλιστική φωτογραφία
Μέσα από φωτογραφικό υλικό των τελών του 19ου αιώνα παρέχουμε πληροφορίες για τις ιδεολογικές και αισθητικές προθέσεις στην καταγραφή εσωτερικών χώρων στην εργατική και αστική τάξη. θα τεθούν ζητήματα που αφορούν στο βικτωριανό πρότυπο του κατοικείν όπως και της ρεαλιστικής παράδοσης τη φωτογραφίας στην προσπάθεια της να συγκινήσει την αστική τάξη.
Ενδεικτικά έργα: Riis, ”How the other half lives”, 1888/ Lewis Hine, “Tenement, Jewish family”, 1912/ Julia Margaret Cameron, "The Return after Three Days", 1865 / Clarence H. White, “Ring Toss”, 1899
Μια κατοικία για του εκλεκτούς: Τακτικές του αποκλεισμού και κοσμοπολίτικες φιέστες
Εστιάζω στην αμφίσημη σχέση κυβισμού με την διακόσμηση μέσα από μανιφέστα και τις εκθεσιακές επιλογές του κινήματος. Αναφέρομαι διεξοδικά σε τρεις διαφορετικές στρατηγικές του εκθέτειν με το «Maison Cubiste”, τις δραστηριότητες του dealer Daniel-Henry Kahnweiler και τoυ σχεδιαστή μόδας Paul Poiret.
Ενδεικτικά έργα: George Lepape, «Les choses de Paul Poiret vues par George Lepape», 1911/ Φωτογραφικό υλικό από τη γιορτή του Paul Poiret, La mille et deuxieume nuit, 1911/ Raul Dufy, «La Perse», 1911/ Marie Laurencin, «Les gloves», 1937 /Picasso, «Cubiste portrait of Daniel-Henry Kahnweiler”,1910/ Braque, “sculpture unique” 1914/ Marevna, «Κυβιστικά ηλιοτρόπια» 1914
Φουτουρισμός και η ηρωική έξοδος από το σπίτι
Εστιάζουμε στην στρατιωτική ορολογία της πρωτοπορίας για να προσδιορίσω τα αίτια της απαξίωσης του οικιακού περιβάλλοντος. Διαφορετικές ερμηνείες της “εμπροσθοφυλακής» από την ιακωβίνικη και τη σοσιαλιστική πρωτοπορία μέχρι την φασιστική πρωτοπορία των φουτουριστών. Αναλύουμε την αναπαράσταση της μαχητικής avant garde στην φουτουριστική τέχνη καθώς τη σχέση των φουτουριστών με τις γυναίκες.
Ενδεικτικά έργα : Balla, “Street Light”, 1911/ Severini, « Armored Train in Action » 1915/ Severini “Maternity” 1916/ Felix Valloton, “L’attaque” 1894/ Wassili Kandinsky, Ο Αποχαιρετισμός, 1903.
Το «σοσιαλιστικό αντικείμενο» στους κοινόχρηστους χώρους των μπολσεβίκων
Eξετάζουμε τους τρόπους με τους οποίους αμφισβητήθηκε η ατομική κατοικία την περίοδο της οκτωβριανής επανάστασης. Παρουσιάζω παραλλαγές του οράματος για το συλλογικό κοινωνικό χώρο στην κομουνιστική ουτοπία μέσα από το έργο των ρώσων κονστρουκτιβιστών, σουπρεματιστών και προντουκτιβιστών. Παρατηρούμε τις συνέπειες της εφαρμογής της κοινοκτημοσύνης την σταλινική περίοδο και την επανεξέταση της παρέμβασης της σοβιετικής ιδεολογίας στο ιδιωτικό χώρο μέσα στη σύγχρονη ρώσικη τέχνη. Ειδική αναφορά στο θεωρητικό έργο του Τρότσκι και του Αrvatov για την κατοικία και το αντικείμενο.
Ενδεικτικά έργα : Σοβιετικές Αφίσες για την κατοικία/ Gustav Klutsis «Μακέτα κατασκευής», άγνωστη ημερομηνία/ El Lissitzky, “Wolkenbügel”, photomontage (πλατεία Nikitskii στη Μόσχα), 1925/ Laszlo Moholy-Nagy “Light-Space Modulator“, 1922-30/ Aleksandr Rodchenko «Μη-αντικειμενικό γλυπτό αρ.6», 1918/ Vladimir Stenberg «κατασκευή στο χώρο KPS 42 IV»,1919-21/ Vladimir Tatlin “Corner Relief“, 1915/ Ilya Kabakov «The Man Who Flew Into Space From his Apartment», 1968-1996/ “C’est ici que nous vivons”, 1995
Ο σουρεαλισμός και το “κάστρο” : το ασυνείδητο της μοντέρνας αρχιτεκτονικής
Σε αυτήν την ενότητα ανατρέχω στην αντιπάθεια των σουρεαλιστών για τη μοντέρνα αρχιτεκτονική. Ξεκινώ από το μανιφέστο του Breton και την προτίμηση του για την τυπολογία του κάστρου ως ένα απελευθερωμένο κοινωνικό χώρο και συνεχίζω με τα παιδικά δωμάτια των τελών του 19 αιώνα που αποτέλεσαν τόπους ανάπτυξης της φαντασίας.
Ενδεικτικά έργα : Max Ernst, Une semaine de Bonte /Man Ray, Le chateau de des, 1929/ Jean Cocteau, La belle et la Bête, 1946 /Joseph Cornell, Rose Hobart, 1936/ Dali, Dream of Venus, 1939
Σχεδιασμός εσωτερικών χώρων και η πρακτική της «ενδομήτριας» αρχιτεκτονικής
Διαβάζουμε αποσπάσματα κείμενων που αποδεικνύουν τον ενθουσιασμό του Dali με την art Nouveau και περιγράφουμε τους εσωτερικούς χώρους του Monkton House του Edward James με τον οποίο συνεργάζεται ο Dali. Τα επιχειρήματα του Τζαρά για την «ενδομήτρια αρχιτεκτονική” συνεισφέρουν σε μια συνολική θεώρηση της σουρεαλιστικής αρχιτεκτονικής. Στην συνέχεια ο βιομορφισμός του Roberto Matta παραλληλίζεται με το αρχιτεκτονικό όραμα του Frederick Κiesler για τα οργανικά κτίρια. Το μάθημα συμπληρώνεται με την σύντομη προβολή φιλμικού υλικού που ανιχνεύει την σουρεαλιστική αντίληψη για τους εσωτερικούς χώρους.
Ενδεικτικά έργα και κατοικίες : Edward James, Monkton House, Sussex/ Las Pozas, Xilitla, 50’s/ Giacometti, The palace at 4.a.m, 1932-33/ Frederick Kiesler, Endless House,1926/ Roberto Μatta, mathematique sensible–architecture du temps, 1938/Joseph Cornell, Setting for a Fairy Tale, 1942.
Ιδιωτικότητα και φετιχισμός: αναπαραστάσεις του γυναικείου σώματος στη σουρεαλιστική και ντανταιστική παράδοση
Η αφορμή για το μάθημα είναι οι έκθέσεις «Exposition surealiste des objets» στη Γκαλερί Charles Ratton και η «Exposition Ιnternational du Surrealisme», στη Γκαλερί Beaux Arts, τα 1936 και το 1938 αντίστοιχα. Εμβαθύνουμε στην κάθε συμμετοχή ξεχωριστά, όπως στην Claude Cahun, Meret Oppenheim, Man Ray, Bellmer, Marcel Duchamp κ.α Στο ίδιο πλαίσιο συσχέτισης με την ιδιωτικότητα αναφερόμαστε στο έργο του Molinier, Leonor Fini, Dora Maar, Balthus, στην χορογράφο Maya Deren και στην Βαρόνη Elsa von Freytag-Loringhoven.
Ενδεικτικά έργα: Claude Cahun, «αυτοπορτραίτo» 1932/ Balthus “Nu avec le chat” 1948/ Dorothea Tanning “Τragic Τable” 1973/ Meret Oppenheim, “Ma gouvernante”,1936/ Marcel Duchamp, “1200 Coal Sacs,1938
Κουκλόσπιτα ενάντια σε μακέτες και η κρυφή κατοικία του Duchamp
Εξετάζω τις σχέσεις ανάμεσα στο “Βoite en valise” του Marcel Duchamp και στο οικογενειακό κουκλόσπιτο της διακοσμήτριας Carrie Stettheimer. Αφηγούμαστε πώς ο ίδιος ο καλλιτέχνης αξιοποίησε την ιδέα της μινιατούρας στα ύστερα έργα του. Στην συνέχεια, αντιπαραθέτω τον κόσμο του γυναικείου κουκλόσπιτου μ’ εκείνο της αρχιτεκτονικής μακέτας, γεφυρώνοντας τις προπολεμικές γυναικείες διακοσμητικές πρακτικές με την όψιμη μοντέρνα φεμινιστική τέχνη.
Έχοντας εξαντλήσει το διάλογο με τα «γούστα» της πνευματικής ελίτ των «μοντέρνων καιρών», καλούμαστε να αναζητήσουμε το μη ορατό αλλά υπαρκτό των «ανεπιθύμητων» εμπειριών κοιτώντας την ιστορία ξανά μέσα από την «κρυμμένη κατοικία», εκείνης της Stettheimer που ο Duchamp της είχε δωρίσει μια μινιατούρα του «γυμνού που κατεβαίνει γυμνό τις σκάλες».
Ενδεικτικά έργα : Marcel Duchamp , "Nu descendant un escalier αρ.2” , 1912”, / “Boite –en- valise”, 1941/ “Fresh Widow”, 1920/ Carrie Stettheimer “dollshouse”, 1916-35 / Florine Stettheimer “Portrait of my sister Carrie with Dollhouse”, 1923 /Womanhouse project, 1972/ Miriam Shapiro και Sherry Brody “Dollshouse”, 1972.
Το σώμα ως κατοικία στη μεταπολεμική τέχνη : ανάμεσα στην προστασία και την απειλή
Σε αυτή την ενότητα στοχεύω να αναδείξω την συγγένεια μεταξύ οικίας και εγκατάστασης. Εστιάζω στην μεταπολεμική γλυπτική όπου το ανθρώπινο σώμα μετα τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο αντιμετωπίζεται ως αρχιτεκτονικός χώρος, κέλυφος, οίκος που προσδίδει μια συνθήκη αυτοαναφορικότητας και εκφέρει στοιχεία περισυλλογής και απομόνωσης. Με αντικείμενο τις πρακτικές της πρωτοπορίας στο θέμα της ιδιωτικής κατοικίας, θίγω το ζήτημα της οριοθέτησης της αρχιτεκτονικής μορφής μέσα από το εγγενές οικείο κέλυφος του ανθρώπινου σώματος.
Ενδεικτικά έργα :Joseph Beuys, “Plight”, 1964-72 / Dubuffet, “Closerie Falbala” , 1971-1976/ Per Inge Bjorlo, “Indre romV”, 1991 / Mario Merz, “Igloo di Giap”, 1968.
Μέσα στην οικία : Ο θρίαμβος της τηλεόρασης και η υπεροχή της «αμερικάνικης» κουζίνας στη μεταπολεμική γλυπτική
Σε αυτό το μάθημα προσπαθώ να αποδείξω με ποιους τρόπους το μοντέρνοo ύφος του εσωτερικού χώρου της οικίας λειτούργησε καταλυτικά για την εθνική ταυτότητα της αμερικάνικης κοινωνίας, και συγκεκριμένα πώς η αναβάθμιση της μεταπολεμικής κουζίνας χρησίμευε για τις ιδεολογικές διαφωνίες καπιταλισμού –κομμουνισμού.
Με ευκολία συμπεραίνουμε ότι η έννοια της κατοικίας μεταπολεμικά προχωρά σε μια αναθεώρηση της απομονωμένης της ταυτότητας και εμπλέκεται σε ιδέες που στοχεύουν στη μεταμόρφωση της από χώρο διαβίωσης σε τόπο αναψυχής και διασκέδασης.
Ενδεικτικά έργα : Εdwardo Paolozzi “It’s a psychological Fact Pleasure Helps Your Disposition”, 1948/“Aμερικάνικος τρόπος ζωής», Πάρκο Sokolniki, Μόσχα, 1959/ Richard Hamilton «Just what is it that makes today’s homes so different, so appealing?”, 1956/ Gerhard Richter, Konrand Lueng “Leben mit pop-eine demonstration fur den kapitalistischen realismus”, 1963/ Vostell «TV-Décoll/age αρ. 1», 1958-1961/ «Concrete TV Paris» (1974-81,/ Andy Warhol, “Brillo Boxes”, 1964.
Το φάντασμα της πτώσης της οικίας των Usher στις εγκαταστάσεις
Εστιάζω αποκλειστικά στο διήγημα του Poe “H πτώση του οίκου των Ωσερ», το οποίο συνιστά μια εναλλακτική αφήγηση για τη διαδρομή της μοντέρνας τέχνης και ειδικά για τις σχέσεις μοντέρνου- παράδοσης, αλλά και της ίδιας της ιδεολογικής κρίσης του νεωτερισμού. Εντοπίζω εκείνες τις εγκαταστάσεις –κατοικίες όπου είναι αισθητή η εμπειρία της πτώσης , της διάτμησης, και του γκρεμίσματος. Αναφερόμενος στις αρχιτεκτονικές χειρονομίες του Schwitters, του Jean Pierre Raynaud, του Gordon Matta –Clark και Robert Smithson επιχειρώ να αναδείξω μια εικαστική παράδοση που συνειδητά φέρει την ρήξη στις τυποποιημένες σχεδιαστικές γλώσσες της αρχιτεκτονικής.
Ενδεικτικά έργα : Schwitters “Merzbau” 1923-1943/Gordon Matta Clark-“Bronx Floor”, 1972-3 / “Bingo”, 1974 “Splitting”,1974, “office baroque”, 1977/ J.P.Raynaud “La maison”, 1969-1993,/ Joseph Beuys “I lιke America and America likes me”, 1974/ Robert Smithson “Partially buried woodshed”, 1970, “Hotel Palenque”,1969/ Arman, “Conscious Vandalism”, 1975
Καλειδοσκοπικά δωμάτια στην ψυχεδελική τέχνη
Αναφερόμαστε στη σχέση θεάματος και ψυχεδέλειας μέσα από το σχήμα και τις ιδιότητες του καλειδοσκοπίου. Στην συνέχεια με αφορμή τις εγκαταστάσεις των Kusama και Σαμαρά όπως και με τα lights shows προσεγγίζω τους τρόπους που η ψυχεδελική κουλτούρα συντίθεται στην αρχιτεκτονική και ειδικά στον ιδιωτικό χώρο. θα διευκρινίσουμε ότι η επαναστατική πρόθεση στην ψυχεδελική τέχνη είναι ταυτόσημη με την αλλαγή στο πεδίο της οπτικής αντίληψης.
Ενδεικτικά έργα: Lucas Samaras, “Mirrored Room”,1966/ Yayoi Kusama –“Infinity Mirror Room (phalli’s field)”, 1965/ 1970/ «Mirror Room”, 1991/ “Fireflies”, 2003/ Jesus Rafael Soto, “Penetrables, 1967/” Brion Gysin “dreamachine”, 1959/ Μark Boyle “ Son et Lumiere”, 1966/ Jianni Colombo, “Structuratione fluida”, 1967/ Ν.Schoffer, “CYSP 1”, 1956 / Davide Boriani, “Ambiente stroboscopico”, 1966/ Jim Lambie, “Zobop”, 1999/ Eva Rothschild, “Within You Without You”, 2002/ “Black Mountainside”, 2001 Olafur Eliasson, «La situazione antispettiva», 2003.
Άπολις : Μακριά από το σπίτι
Στην τελευταία ενότητα αναφέρομαι σ’ έναν ιδιότυπο «αποδραστικό» μοντερνισμό, στον οποίο οι περιπλανήσεις κατέχουν σημαντική θέση. η γενεαλογία μπορεί να βρεθεί στις περιπλανήσεις των σουρεαλιστών και στις derives και detournements των καταστασιακών.
Η όψιμη νεωτερικότητα αντιπροτείνει ένα μοντέλο καλλιτέχνη που ασεβεί απέναντι στους «νόμους» της πόλης, εκτροχιάζεται στην περιφέρεια της ή στις ακόμα παρθένες περιοχές και από κει σχηματίζει την δική του οντότητα πέρα από τους συμμετοχικούς μηχανισμούς της πολιτικής κοινότητας. Αυτή η αναζήτηση θα επισημανθεί με τις μοναχικές διαδρομές του Richard long, Hamish Fulton, Werner Ηerjok, και τις συμβολικές οριοθετήσεις της διαδρομής όπως στην περίπτωση του Carl André. Το διακύβευμα είναι εάν η ιδιωτική σφαίρα επιτρέπει ένα βαθμό ελευθέριας όσο και η αποφασιστική έξοδος από την πόλη.
Eνδεικτικά έργα και φιλμικό υλικό: Dali, “Rainy Taxi”, 1938 / Vito Acconci, «Following Piece», 1969/ Wim Wenders, «Αλίκη στις πόλεις»/ Charlie Chaplin, “Modern Times”, 1936/E. Kienholz, «Back Seat Dodge 38,1964 / Tomoko Takahashi, “ Line out ”, 1996/ Carl Andre “Lever”, 1966/ Ed Ruscha, «Royal Road Test», 1967/CIAM, 1933.
Προτάσεις εργασίας
Διαδικασία
H εργασία ανταποκρίνεται στις ενότητες του μαθήματος. Αρχικά την προτείνετε προφορικά η με κάποιο συνοπτικό σχεδιάγραμμα. Αφού συμφωνήσουμε σε κάθε περίπτωση οφείλετε να έχετε βιβλιογραφικές αναφορές ακόμα και αν οι πηγές σας προέρχονται από το Internet. Επιλέγετε να σχολιάσετε μονάχα ένα έργο από το σύνολο της δουλειάς ενός εικαστικού ή αρχιτέκτονα. Οποιαδήποτε άλλη αναφορά έργου θα συνδέεται και θα παρατίθεται με την κύρια επιλογή.
Γραπτή εργασία μέχρι 2500 λέξεις και όχι λιγότερο από 1000.
ή
Δεκάλεπτη παρουσίαση της μελέτης σας με όποιο τρόπο επιθυμείτε και γραπτή παράδοση της σύνοψης της θέσης σας σε 500 λέξεις.
«Αφηγήσεις της κατοικίας στη μοντέρνα και σύγχρονη τέχνη»
Μάθημα: Κωστής Βελώνης
Περιγραφή του μαθήματος
Το μάθημα επιδιώκει να φανερωθούν οι τρόποι ώστε να συλλογιστεί κανείς την «οικιακότητα», τον ιδιωτικό και οικογενειακό βίο όπως τον αντιλήφθηκαν οι καλλιτεχνικές πρωτοπορίες από τα τέλη του 19 αιώνα καθώς και σ’ολη την ιστορική εξέλιξη της νεωτερικότητας. Εστιάζοντας τόσο στις γενικές αρχές των εικαστικών κινημάτων όσο και σε μεμονωμένες περιπτώσεις καλλιτεχνών κατανοούμε τους λόγους για τους οποίους άλλες φορές ενθαρρύνεται, αμφισβητείται ή και περιφρονείται η κουλτούρα γύρω από την κατοικία. Μέσα από την ιστορία της τέχνης και των εφαρμογών της στο σχεδιασμό, στις εικονογραφήσεις, το κινηματογράφο και γενικότερα στη μαζική παράγωγη του υλικού πολιτισμού δίνω έμφαση στους ρόλους των φύλων μέσα στη κατοικία, στις ιδεολογικές θέσεις πάνω στον καθημερινό βίο του νοικοκυριού, στις ταξικές και κοινωνικές συγκρούσεις της πρωτοπορίας με τις αρχιτεκτονικές νόρμες των κατοικιών του 20 αιώνα. Πως τελικά ο σύζυγος ως «μαχητής» του δημόσιου βίου ορίζει την παραμονή του μέσα στον οίκο και πότε την ακυρώνει;
Άραγε μήπως η ιδέα της «πρωτοπορίας» διαμόρφωσε τα χαρακτηριστικά της βασιζόμενη στην απόρριψη του οικείου, του γνώριμου αλλά και του οικιακού, του χώρου δηλαδή που κάποιος μόνιμα η πρόσκαιρα κατοικεί?
Μια επανεγγραφή της ιστορίας με άξονα την «οικιακότητα» σε ποιους καλλιτέχνες θα αναγνώριζε τη δυνατότητα μιας προφητικής και επίκαιρης κριτικής ισότιμης με την ποικίλη και πιο σύνθετη «δημοκρατικότητα» του τέλους του μοντερνισμού ;
Αυτό που εξετάζω παράλληλα με την «επίσημη» avant garde είναι και μια «προαστιακή θηλυκή νεωτερικότητα» που δίνει έμφαση στις «αξιες» ή στις πολυπλοκότητες της κατοίκησης και της οποίας τα ιχνη μπορουν να βρεθούν ακόμα και πριν την δεκαετία του 70. Αυτές οι σιωπηλές για την αναγνωρισμένη καταγραφή της ιστορίας της τέχνης πολιτισμικές ετερότητες ορίζουν ένα πρόσφατο σχετικά πεδίο έρευνας που μπορεί να ανακατασκευάσει τις γνωστές διαδρομές της μοντέρνας τέχνης και να ενδυναμώσει τις πιο πρόσφατες κατευθύνσεις.
Στη συνέχεια ακολουθεί μια σύντομη παρουσίαση κάθε ενότητας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, στην διάρκεια της διάλεξης περιλαμβάνονται περισσότερες ενότητες. Επίσης δεν έχουν απόλυτα χρονολογικό χαρακτήρα, και κάθε φορά αλλάζουν ανάλογα με τις ανάγκες του μαθήματος.
Η διεκδίκηση της μοντέρνας ταυτότητας της νοικοκυράς
Σε αυτή την ενότητα εστιάζουμε στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου εξετάζοντας τα χαρακτηριστικά της «γυναικείας δημιουργικότητας» μέσα από την διακόσμηση της οικίας. Στόχος είναι να έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα για το πώς εισάγεται το νεωτερικό στοιχείο στις διακοσμητικές τέχνες πριν την ιστορική επισημοποίηση της "μοντέρνας τέχνης». Οι «στρατηγικές» της συζύγου μέσα στον οίκο μας βοηθούν να υποστηρίξουμε την γένεση μιας παράλληλης προς την «επίσημη» avant-garde «προαστιακής νεωτερικότητας» αποκλειστικά γυναικείας, η οποία στηρίζει την σχέση του ιδιώτη με την οικία αντί να την αποδυναμώνει και να εναντιώνεται προς το διακοσμητικό, εμμένοντας σ’ ένα είδος «οικιακής εγκατάστασης».
Ενδεικτικά έργα :Διαφημίσεις πολυκαταστημάτων (Παρίσι, 19ος αιώνας)/ Vuillard, «Οι κίτρινες κουρτίνες», 1893/ M.Cottin, «Les Petits riens», 1896/ Bonnard, “Όρθιο γυμνό» 1919/ Εικονογραφήσεις περιοδικών για τη διακόσμηση(19ος αιωνας)
Αξίες της αστικής οικογένειας στο γαλλικό και αμερικανικό ιμπρεσιονισμό
Αναφερόμαστε στις οικιακές αναπαραστάσεις του καλλιτεχνικού εργαστηρίου μέσα από το έργο των ιμπρεσιονιστών όπου τα όρια ανάμεσα στο χώρο δουλειάς και κατοικίας είναι ασαφή. Εξετάζουμε τις ομοιότητες και τις διάφορες στο γυναίκειο γαλλικό και τον αμερικανικο αντρικό ιμπρεσιονισμό. Eμφαση δίνεται στο έργο του Manet σε σχέση με τους ρόλους των μοντέλων του και τις επιρροές των μεταγενέστερων
Ενδεικτικά έργα: Εικονογραφήσεις για το «Σαλόνι» του Παρισιού/ William Merritt Chase “The hall at Shinnecock”, 1892/ Edmund C.Tarbell, «Girls Reading», 1907/ Mary Cassat, “Little Girl in a Blue Armchair” 1878/ Berthe Morisot, “Eugène Manet on the Isle of Wigh”, 1875 / Manet, “Olympia”, 1863/ “Portrait d’Emile Zola”, 1868.
Σκανδιναβικές μόδες του κατοικείν : Από τον Carl Larsson στο ΙΚΕΑ
Αναφέρομαι στις πρώτες δημοσιεύσεις του Carl Larsson το 1895 οι οποίες εικονογραφούν την κατοικία της οικογένειας του στην περιοχή Lilla Hyttnas της Σουηδίας. Ο σχεδιασμός εσωτερικών χώρων του Larsson που εκφράζει την ανάγκη για ένα ιδανικό προβιομηχανικό παρελθόν του οποίου η φιλοσοφία εκφράζεται εν μέρει και στην «γραμμή» της ΙΚΕΑ έρχεται να υπογραμμίσει μια κρίση και μια αναβάθμιση απέναντι στον μοντέρνο σχεδιασμό. Συγκρίνουμε το προγενέστερο υλικό με τα εξπρεσιονιστικά και υπαρξιακά δωμάτια του Edward Munch και Vilhelm Hammershoi αντίστοιχα.
Ενδεικτικά έργα : Carl Larsson, “Ett hem” 1899/ Edvard Munch, «Το φιλί», 1892/ Vilhelm Hammershοi, «Dust Motes Dancing in Sunlight», 1900/ Σύγχρονες εικαστικές εγκαταστάσεις
«Η χαρά της ζωής» του Μatisse και η τέχνη του κουρασμένου Businessman
Η ζωγραφική του Matisse ανεξάρτητα από τον ριζοσπαστικό χαρακτήρα της τις μέρες του «φοβισμού», συμμετείχε συνειδητά στην επιδιωκόμενη γαλήνια ατμόσφαιρα του οικογενειακού περιβάλλοντος. Ανιχνεύουμε τους κοινούς συνδέσμους ανάμεσα στις ασθένειες της πόλης (νευρασθένεια) και τις διακοσμητικές επιρροές του Μatisse που επιδιώκουν την «ευτυχία» μέσα στο κατοικείν.
Ενδεικτικά έργα : Matisse “Στοχασμός (μετά το μπάνιο) 1920-21, “το ροζ atelier” 1911 , «η οικογένεια του ζωγράφου», 1911 / Pierre Puvis de Chavannes, «Το τραγούδι των Βοσκών», 1890.
Προσπερνώντας την οικία στη μοντέρνα γλυπτική: Τακτικές του “ανοίγματος” της κλειστής φόρμας
Σημείο εκκίνησης της ενότητας είναι η εξιστόρηση της σταδιακής κατάργησης του περίκλειστου γλυπτικού όγκου στην μοντέρνα πλαστική έκφραση. Παρουσιάζω συμπτώματα αυτής της διάνοιξης καταδεικνύοντας τις συγγένειες προς μια αρχιτεκτονική σύλληψη της γλυπτικής μέσα από το έργο του Boccioni, του Gabo, του Picasso, του Gonzalez κ.α.
Θα συζητήσουμε τις συνέπειες του ανοίγματος του γλυπτού το οποίο θα επιτρέψει την ανάπτυξη ενός ζωτικού κυριολεκτικού χώρου. Είναι όμως εξίσου σημαντικό να διευκρινίσουμε ποιές είναι οι θεματικές διαδρομές της «μεταφορικής» κατοίκησης μέσα στο εικαστικό έργο.
Ενδεικτικά έργα : Umberto Boccioni, “Sviluppo di bottiglia nello spazio”, 1912 / “Forme uniche della continuita nello spazio”, 1913/ ‘ Τραπέζι+ Μπουκάλι + Σπίτια’, 1912/ " La strada entra nella casa", 1911/ “Dinamismo di un cavallo in corsa + case”, 1914–15/ Picasso " Κιθάρα" , 1912 / "Ποτήρι, μαχαίρι και σάντουιτς σ’ ένα τραπέζι ", 1914/ A.G.Bragaglia, «Φιγούρα κατεβαίνοντας τις σκάλες- αυτοπορτραίτο», 1911 /Σπουδή για μια νέα φωτογραφική εικόνα», 1911/ Gabo, “Ογκομετρικός και Στερεομετρικός κύβος”, 1937/ «Δομημένο κεφάλι μίας γυναίκας», 1917/ «Κεφάλι» , 1916.
Οίκος και ταξική συνείδηση στην πικτοριαλιστική και ρεαλιστική φωτογραφία
Μέσα από φωτογραφικό υλικό των τελών του 19ου αιώνα παρέχουμε πληροφορίες για τις ιδεολογικές και αισθητικές προθέσεις στην καταγραφή εσωτερικών χώρων στην εργατική και αστική τάξη. θα τεθούν ζητήματα που αφορούν στο βικτωριανό πρότυπο του κατοικείν όπως και της ρεαλιστικής παράδοσης τη φωτογραφίας στην προσπάθεια της να συγκινήσει την αστική τάξη.
Ενδεικτικά έργα: Riis, ”How the other half lives”, 1888/ Lewis Hine, “Tenement, Jewish family”, 1912/ Julia Margaret Cameron, "The Return after Three Days", 1865 / Clarence H. White, “Ring Toss”, 1899
Μια κατοικία για του εκλεκτούς: Τακτικές του αποκλεισμού και κοσμοπολίτικες φιέστες
Εστιάζω στην αμφίσημη σχέση κυβισμού με την διακόσμηση μέσα από μανιφέστα και τις εκθεσιακές επιλογές του κινήματος. Αναφέρομαι διεξοδικά σε τρεις διαφορετικές στρατηγικές του εκθέτειν με το «Maison Cubiste”, τις δραστηριότητες του dealer Daniel-Henry Kahnweiler και τoυ σχεδιαστή μόδας Paul Poiret.
Ενδεικτικά έργα: George Lepape, «Les choses de Paul Poiret vues par George Lepape», 1911/ Φωτογραφικό υλικό από τη γιορτή του Paul Poiret, La mille et deuxieume nuit, 1911/ Raul Dufy, «La Perse», 1911/ Marie Laurencin, «Les gloves», 1937 /Picasso, «Cubiste portrait of Daniel-Henry Kahnweiler”,1910/ Braque, “sculpture unique” 1914/ Marevna, «Κυβιστικά ηλιοτρόπια» 1914
Φουτουρισμός και η ηρωική έξοδος από το σπίτι
Εστιάζουμε στην στρατιωτική ορολογία της πρωτοπορίας για να προσδιορίσω τα αίτια της απαξίωσης του οικιακού περιβάλλοντος. Διαφορετικές ερμηνείες της “εμπροσθοφυλακής» από την ιακωβίνικη και τη σοσιαλιστική πρωτοπορία μέχρι την φασιστική πρωτοπορία των φουτουριστών. Αναλύουμε την αναπαράσταση της μαχητικής avant garde στην φουτουριστική τέχνη καθώς τη σχέση των φουτουριστών με τις γυναίκες.
Ενδεικτικά έργα : Balla, “Street Light”, 1911/ Severini, « Armored Train in Action » 1915/ Severini “Maternity” 1916/ Felix Valloton, “L’attaque” 1894/ Wassili Kandinsky, Ο Αποχαιρετισμός, 1903.
Το «σοσιαλιστικό αντικείμενο» στους κοινόχρηστους χώρους των μπολσεβίκων
Eξετάζουμε τους τρόπους με τους οποίους αμφισβητήθηκε η ατομική κατοικία την περίοδο της οκτωβριανής επανάστασης. Παρουσιάζω παραλλαγές του οράματος για το συλλογικό κοινωνικό χώρο στην κομουνιστική ουτοπία μέσα από το έργο των ρώσων κονστρουκτιβιστών, σουπρεματιστών και προντουκτιβιστών. Παρατηρούμε τις συνέπειες της εφαρμογής της κοινοκτημοσύνης την σταλινική περίοδο και την επανεξέταση της παρέμβασης της σοβιετικής ιδεολογίας στο ιδιωτικό χώρο μέσα στη σύγχρονη ρώσικη τέχνη. Ειδική αναφορά στο θεωρητικό έργο του Τρότσκι και του Αrvatov για την κατοικία και το αντικείμενο.
Ενδεικτικά έργα : Σοβιετικές Αφίσες για την κατοικία/ Gustav Klutsis «Μακέτα κατασκευής», άγνωστη ημερομηνία/ El Lissitzky, “Wolkenbügel”, photomontage (πλατεία Nikitskii στη Μόσχα), 1925/ Laszlo Moholy-Nagy “Light-Space Modulator“, 1922-30/ Aleksandr Rodchenko «Μη-αντικειμενικό γλυπτό αρ.6», 1918/ Vladimir Stenberg «κατασκευή στο χώρο KPS 42 IV»,1919-21/ Vladimir Tatlin “Corner Relief“, 1915/ Ilya Kabakov «The Man Who Flew Into Space From his Apartment», 1968-1996/ “C’est ici que nous vivons”, 1995
Ο σουρεαλισμός και το “κάστρο” : το ασυνείδητο της μοντέρνας αρχιτεκτονικής
Σε αυτήν την ενότητα ανατρέχω στην αντιπάθεια των σουρεαλιστών για τη μοντέρνα αρχιτεκτονική. Ξεκινώ από το μανιφέστο του Breton και την προτίμηση του για την τυπολογία του κάστρου ως ένα απελευθερωμένο κοινωνικό χώρο και συνεχίζω με τα παιδικά δωμάτια των τελών του 19 αιώνα που αποτέλεσαν τόπους ανάπτυξης της φαντασίας.
Ενδεικτικά έργα : Max Ernst, Une semaine de Bonte /Man Ray, Le chateau de des, 1929/ Jean Cocteau, La belle et la Bête, 1946 /Joseph Cornell, Rose Hobart, 1936/ Dali, Dream of Venus, 1939
Σχεδιασμός εσωτερικών χώρων και η πρακτική της «ενδομήτριας» αρχιτεκτονικής
Διαβάζουμε αποσπάσματα κείμενων που αποδεικνύουν τον ενθουσιασμό του Dali με την art Nouveau και περιγράφουμε τους εσωτερικούς χώρους του Monkton House του Edward James με τον οποίο συνεργάζεται ο Dali. Τα επιχειρήματα του Τζαρά για την «ενδομήτρια αρχιτεκτονική” συνεισφέρουν σε μια συνολική θεώρηση της σουρεαλιστικής αρχιτεκτονικής. Στην συνέχεια ο βιομορφισμός του Roberto Matta παραλληλίζεται με το αρχιτεκτονικό όραμα του Frederick Κiesler για τα οργανικά κτίρια. Το μάθημα συμπληρώνεται με την σύντομη προβολή φιλμικού υλικού που ανιχνεύει την σουρεαλιστική αντίληψη για τους εσωτερικούς χώρους.
Ενδεικτικά έργα και κατοικίες : Edward James, Monkton House, Sussex/ Las Pozas, Xilitla, 50’s/ Giacometti, The palace at 4.a.m, 1932-33/ Frederick Kiesler, Endless House,1926/ Roberto Μatta, mathematique sensible–architecture du temps, 1938/Joseph Cornell, Setting for a Fairy Tale, 1942.
Ιδιωτικότητα και φετιχισμός: αναπαραστάσεις του γυναικείου σώματος στη σουρεαλιστική και ντανταιστική παράδοση
Η αφορμή για το μάθημα είναι οι έκθέσεις «Exposition surealiste des objets» στη Γκαλερί Charles Ratton και η «Exposition Ιnternational du Surrealisme», στη Γκαλερί Beaux Arts, τα 1936 και το 1938 αντίστοιχα. Εμβαθύνουμε στην κάθε συμμετοχή ξεχωριστά, όπως στην Claude Cahun, Meret Oppenheim, Man Ray, Bellmer, Marcel Duchamp κ.α Στο ίδιο πλαίσιο συσχέτισης με την ιδιωτικότητα αναφερόμαστε στο έργο του Molinier, Leonor Fini, Dora Maar, Balthus, στην χορογράφο Maya Deren και στην Βαρόνη Elsa von Freytag-Loringhoven.
Ενδεικτικά έργα: Claude Cahun, «αυτοπορτραίτo» 1932/ Balthus “Nu avec le chat” 1948/ Dorothea Tanning “Τragic Τable” 1973/ Meret Oppenheim, “Ma gouvernante”,1936/ Marcel Duchamp, “1200 Coal Sacs,1938
Κουκλόσπιτα ενάντια σε μακέτες και η κρυφή κατοικία του Duchamp
Εξετάζω τις σχέσεις ανάμεσα στο “Βoite en valise” του Marcel Duchamp και στο οικογενειακό κουκλόσπιτο της διακοσμήτριας Carrie Stettheimer. Αφηγούμαστε πώς ο ίδιος ο καλλιτέχνης αξιοποίησε την ιδέα της μινιατούρας στα ύστερα έργα του. Στην συνέχεια, αντιπαραθέτω τον κόσμο του γυναικείου κουκλόσπιτου μ’ εκείνο της αρχιτεκτονικής μακέτας, γεφυρώνοντας τις προπολεμικές γυναικείες διακοσμητικές πρακτικές με την όψιμη μοντέρνα φεμινιστική τέχνη.
Έχοντας εξαντλήσει το διάλογο με τα «γούστα» της πνευματικής ελίτ των «μοντέρνων καιρών», καλούμαστε να αναζητήσουμε το μη ορατό αλλά υπαρκτό των «ανεπιθύμητων» εμπειριών κοιτώντας την ιστορία ξανά μέσα από την «κρυμμένη κατοικία», εκείνης της Stettheimer που ο Duchamp της είχε δωρίσει μια μινιατούρα του «γυμνού που κατεβαίνει γυμνό τις σκάλες».
Ενδεικτικά έργα : Marcel Duchamp , "Nu descendant un escalier αρ.2” , 1912”, / “Boite –en- valise”, 1941/ “Fresh Widow”, 1920/ Carrie Stettheimer “dollshouse”, 1916-35 / Florine Stettheimer “Portrait of my sister Carrie with Dollhouse”, 1923 /Womanhouse project, 1972/ Miriam Shapiro και Sherry Brody “Dollshouse”, 1972.
Το σώμα ως κατοικία στη μεταπολεμική τέχνη : ανάμεσα στην προστασία και την απειλή
Σε αυτή την ενότητα στοχεύω να αναδείξω την συγγένεια μεταξύ οικίας και εγκατάστασης. Εστιάζω στην μεταπολεμική γλυπτική όπου το ανθρώπινο σώμα μετα τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο αντιμετωπίζεται ως αρχιτεκτονικός χώρος, κέλυφος, οίκος που προσδίδει μια συνθήκη αυτοαναφορικότητας και εκφέρει στοιχεία περισυλλογής και απομόνωσης. Με αντικείμενο τις πρακτικές της πρωτοπορίας στο θέμα της ιδιωτικής κατοικίας, θίγω το ζήτημα της οριοθέτησης της αρχιτεκτονικής μορφής μέσα από το εγγενές οικείο κέλυφος του ανθρώπινου σώματος.
Ενδεικτικά έργα :Joseph Beuys, “Plight”, 1964-72 / Dubuffet, “Closerie Falbala” , 1971-1976/ Per Inge Bjorlo, “Indre romV”, 1991 / Mario Merz, “Igloo di Giap”, 1968.
Μέσα στην οικία : Ο θρίαμβος της τηλεόρασης και η υπεροχή της «αμερικάνικης» κουζίνας στη μεταπολεμική γλυπτική
Σε αυτό το μάθημα προσπαθώ να αποδείξω με ποιους τρόπους το μοντέρνοo ύφος του εσωτερικού χώρου της οικίας λειτούργησε καταλυτικά για την εθνική ταυτότητα της αμερικάνικης κοινωνίας, και συγκεκριμένα πώς η αναβάθμιση της μεταπολεμικής κουζίνας χρησίμευε για τις ιδεολογικές διαφωνίες καπιταλισμού –κομμουνισμού.
Με ευκολία συμπεραίνουμε ότι η έννοια της κατοικίας μεταπολεμικά προχωρά σε μια αναθεώρηση της απομονωμένης της ταυτότητας και εμπλέκεται σε ιδέες που στοχεύουν στη μεταμόρφωση της από χώρο διαβίωσης σε τόπο αναψυχής και διασκέδασης.
Ενδεικτικά έργα : Εdwardo Paolozzi “It’s a psychological Fact Pleasure Helps Your Disposition”, 1948/“Aμερικάνικος τρόπος ζωής», Πάρκο Sokolniki, Μόσχα, 1959/ Richard Hamilton «Just what is it that makes today’s homes so different, so appealing?”, 1956/ Gerhard Richter, Konrand Lueng “Leben mit pop-eine demonstration fur den kapitalistischen realismus”, 1963/ Vostell «TV-Décoll/age αρ. 1», 1958-1961/ «Concrete TV Paris» (1974-81,/ Andy Warhol, “Brillo Boxes”, 1964.
Το φάντασμα της πτώσης της οικίας των Usher στις εγκαταστάσεις
Εστιάζω αποκλειστικά στο διήγημα του Poe “H πτώση του οίκου των Ωσερ», το οποίο συνιστά μια εναλλακτική αφήγηση για τη διαδρομή της μοντέρνας τέχνης και ειδικά για τις σχέσεις μοντέρνου- παράδοσης, αλλά και της ίδιας της ιδεολογικής κρίσης του νεωτερισμού. Εντοπίζω εκείνες τις εγκαταστάσεις –κατοικίες όπου είναι αισθητή η εμπειρία της πτώσης , της διάτμησης, και του γκρεμίσματος. Αναφερόμενος στις αρχιτεκτονικές χειρονομίες του Schwitters, του Jean Pierre Raynaud, του Gordon Matta –Clark και Robert Smithson επιχειρώ να αναδείξω μια εικαστική παράδοση που συνειδητά φέρει την ρήξη στις τυποποιημένες σχεδιαστικές γλώσσες της αρχιτεκτονικής.
Ενδεικτικά έργα : Schwitters “Merzbau” 1923-1943/Gordon Matta Clark-“Bronx Floor”, 1972-3 / “Bingo”, 1974 “Splitting”,1974, “office baroque”, 1977/ J.P.Raynaud “La maison”, 1969-1993,/ Joseph Beuys “I lιke America and America likes me”, 1974/ Robert Smithson “Partially buried woodshed”, 1970, “Hotel Palenque”,1969/ Arman, “Conscious Vandalism”, 1975
Καλειδοσκοπικά δωμάτια στην ψυχεδελική τέχνη
Αναφερόμαστε στη σχέση θεάματος και ψυχεδέλειας μέσα από το σχήμα και τις ιδιότητες του καλειδοσκοπίου. Στην συνέχεια με αφορμή τις εγκαταστάσεις των Kusama και Σαμαρά όπως και με τα lights shows προσεγγίζω τους τρόπους που η ψυχεδελική κουλτούρα συντίθεται στην αρχιτεκτονική και ειδικά στον ιδιωτικό χώρο. θα διευκρινίσουμε ότι η επαναστατική πρόθεση στην ψυχεδελική τέχνη είναι ταυτόσημη με την αλλαγή στο πεδίο της οπτικής αντίληψης.
Ενδεικτικά έργα: Lucas Samaras, “Mirrored Room”,1966/ Yayoi Kusama –“Infinity Mirror Room (phalli’s field)”, 1965/ 1970/ «Mirror Room”, 1991/ “Fireflies”, 2003/ Jesus Rafael Soto, “Penetrables, 1967/” Brion Gysin “dreamachine”, 1959/ Μark Boyle “ Son et Lumiere”, 1966/ Jianni Colombo, “Structuratione fluida”, 1967/ Ν.Schoffer, “CYSP 1”, 1956 / Davide Boriani, “Ambiente stroboscopico”, 1966/ Jim Lambie, “Zobop”, 1999/ Eva Rothschild, “Within You Without You”, 2002/ “Black Mountainside”, 2001 Olafur Eliasson, «La situazione antispettiva», 2003.
Άπολις : Μακριά από το σπίτι
Στην τελευταία ενότητα αναφέρομαι σ’ έναν ιδιότυπο «αποδραστικό» μοντερνισμό, στον οποίο οι περιπλανήσεις κατέχουν σημαντική θέση. η γενεαλογία μπορεί να βρεθεί στις περιπλανήσεις των σουρεαλιστών και στις derives και detournements των καταστασιακών.
Η όψιμη νεωτερικότητα αντιπροτείνει ένα μοντέλο καλλιτέχνη που ασεβεί απέναντι στους «νόμους» της πόλης, εκτροχιάζεται στην περιφέρεια της ή στις ακόμα παρθένες περιοχές και από κει σχηματίζει την δική του οντότητα πέρα από τους συμμετοχικούς μηχανισμούς της πολιτικής κοινότητας. Αυτή η αναζήτηση θα επισημανθεί με τις μοναχικές διαδρομές του Richard long, Hamish Fulton, Werner Ηerjok, και τις συμβολικές οριοθετήσεις της διαδρομής όπως στην περίπτωση του Carl André. Το διακύβευμα είναι εάν η ιδιωτική σφαίρα επιτρέπει ένα βαθμό ελευθέριας όσο και η αποφασιστική έξοδος από την πόλη.
Eνδεικτικά έργα και φιλμικό υλικό: Dali, “Rainy Taxi”, 1938 / Vito Acconci, «Following Piece», 1969/ Wim Wenders, «Αλίκη στις πόλεις»/ Charlie Chaplin, “Modern Times”, 1936/E. Kienholz, «Back Seat Dodge 38,1964 / Tomoko Takahashi, “ Line out ”, 1996/ Carl Andre “Lever”, 1966/ Ed Ruscha, «Royal Road Test», 1967/CIAM, 1933.
Προτάσεις εργασίας
Διαδικασία
H εργασία ανταποκρίνεται στις ενότητες του μαθήματος. Αρχικά την προτείνετε προφορικά η με κάποιο συνοπτικό σχεδιάγραμμα. Αφού συμφωνήσουμε σε κάθε περίπτωση οφείλετε να έχετε βιβλιογραφικές αναφορές ακόμα και αν οι πηγές σας προέρχονται από το Internet. Επιλέγετε να σχολιάσετε μονάχα ένα έργο από το σύνολο της δουλειάς ενός εικαστικού ή αρχιτέκτονα. Οποιαδήποτε άλλη αναφορά έργου θα συνδέεται και θα παρατίθεται με την κύρια επιλογή.
Γραπτή εργασία μέχρι 2500 λέξεις και όχι λιγότερο από 1000.
ή
Δεκάλεπτη παρουσίαση της μελέτης σας με όποιο τρόπο επιθυμείτε και γραπτή παράδοση της σύνοψης της θέσης σας σε 500 λέξεις.
Labels:
architecture,
art theory,
domesticity,
domesticity and modernism,
gender,
university matters
Monday, October 5, 2009
Βιβλιογραφία
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2009-2010
«Αφηγήσεις της κατοικίας στη μοντέρνα και σύγχρονη τέχνη»
Μάθημα: Κωστής Βελώνης
Βιβλιογραφία
Agrest, Diana, Conway, Patricia, Weisman, Leslie Canes, (επιμ.) The Sex of Architecture, (Νέα Υόρκη: Harry N.Abrams, 1996)
Allington, Edward, "The Ride Stripped Bare", Frieze 56, (Iανoυάριος-Φεβρουάριος 2001): 83- 87.
Anger, Jenny, “Forgotten Ties: The Suppression of the Decorative in German Art and Theory, 1900-1915”, Not At Home (επιμέλεια) Christopher Reed (Λονδίνο: Thames and Hudson, 1989) :130-146.
Aynsley, Jeremy, “Displaying Designs for the Domestic Interior in Europe and America 1850-1950”, Imagined Interiors: representing the domestic interior since the Renaissance (επιμ.) Jeremy Aynsley, Charlotte Grant, Harriet McKay (Λονδινο: Victoria and Albert Museum Publications, 2006):190-215.
Bach, Teja Friedrich, Brancusi, photo reflexion, (Παρίσι: Edition du Regard, Didier Impert Fine Arts, 1991):8.
Bachelard, Gaston, La poetique de l’espace (Παρίσι : PUF, 1957).
Baydar, Gulsum και Heynen, Hilde (επιμ.) Negotiating Domesticity :Spatial Constructions of Gender in Modern Architecture (Λονδίνο, Νέα Υόρκη:Routledge, 2005).
Bellaigue, Marthilde, "An Artist and an Architect: The space Rebeyrolle at Eymoutiers", Museum International 196, αρ.4, τομ. ΧLIX (1997) : 30-34.
Bennet, Tony, The birth of the Museum (Λονδίνο: Routledge, 1995)
Berry, Francesca, « Lived perspectives:the art of the French nineteenth-century interior”, Imagined Interiors:representing the domestic interior since the Renaissance (επιμ.) Jeremy Aynsley, Charlotte Grant, Harriet McKay (Λονδινο: Victoria and Albert Museum Publications, 2006):160-183.
Boccioni, U., Scritti editi e inediti (Μιλάνο: Feltrinelli, 1971)
Bochner, Mel, "The Serial Attitude." Artforum 4, τομ. VI (Δεκέμβριος 1967) : 28-33.
Borden, Iain, Rendell, Jane, (επιμ.) InterSections, Architectural Histories and Critical theories (Λονδίνο : Routledge, 2000).
Bois, Yve-Alain, "the Sculptural Opaque", Substance 31 (1981) : 23-48.
Alain-Bois, Yves, Rosalind Krauss, L’informe, mode d’emploi, (Παρίσι : Centre d’art et de culture Georges –Pompidou, 1996).
Buck-Morss, Susan, "The City as Dreamworld and Catastrophe", October 73, (Καλοκαίρι 95): 3-26.
Βλάχος, Γιώργος Σ., «Ποπ, όπως ο ήχος της φτηνής σαμπάνιας», Panopticon, τευχ.00, (2002).
Brighton, Andrew, Flogging Dead Horses, de-, dis-, ex-. Ex-vacating Modernism, επιμ. Alex Coles & Richard Bentley (BACKless Books, 1996, Λονδινο): 1-2.
Broude, Norma, Garrard, Mary D., (επιμ.) The Power of Feminist Art, the American Movement of the 1970's, History and impact (Νέα Υόρκη : Harry N. Abrams, 1994).
Brooks, Peter, Reading for the plot: Design and intention in Narrative (Oxford: Clarendon, 1984).
Brewer, John, Porter, Roy (επιμ.), Consumption and the World of Goods, (Λονδίνο: Routledge, 1993).
Βrown, Theοdore, The work of G.Rietveld Architect, (Utrecht : A.W.Bruna and Zoon, 1958).
Briosi Sandro, Hillenaar, Henk (επιμ.), Vitalite et contradictions de l’avant-garde, Italie-France 1909-1924, (Paris:José Corti, 1988).
Buchanan Peter, «Brancusi's New Studio», Architecture, αρ. 4 (Απρίλιος 1997): 77-79.
Buchloh, Benjamin H. D., "Cargo and Cult, the displays of Thomas Hirschhorn", Artforum XL αρ.3 , (Νοέμβριος 2001) : 109-114.
Cardot, Emile, L’Art au foyer domestique (Παρίσι: Renouard, 1884).
Cahun, Claude, Ecrits, (Παρίσι: Editions Jean-Michel Place, 2002).
Causey, Andrew, Sculpture since 1945 (Oxford: Oxford University Press, 1998).
Casey, Edward S., Getting Back into Place, (Bloomington, Indianapolis: Indiana University Press, 1993).
Century, Dan, “Brion Gysin and His Wonderful Dreamachine” www. legendsmagazine.net/105/brion.htm
Cooke, Lynne, Wollen, Peter, (επιμέλεια), Visual Display Culture: Beyond Appearances, DIA Center(Νέα Υόρκη: The New Press, 1995).
Colomina, Beatriz, Privacy and Publicity : Μodern Αrchitecτure as Mass Media (Cambridge, Massachusetts :MIT Press, 1994).
---,(επιμ.) Sexuality & Space, (Νέα Υόρκη: Princeton Papers on Αrchitecture, 1992).
Conrads, Ulrich, Μανιφέστα και προγράμματα της αρχιτεκτονικής του 20 αιώνα. (Αθήνα: Επίκουρος, 1977).
Le Corbusier, Urbanisme (Παρίσι : G. Crès και Cie, 1925).
---, L’art décoratif d’aujourd’hui (Παρίσι: G. Crès, 1925).
---, Vers une architecture ((Παρίσι : Crès et Cie, 1923).
Crary, Jonathan, "Spectacle, attention, counter-memory", October 50 (Φθινόπωρο 1989) : 96-107.
---, Techniques of the Observer: On Vision and Modernity in the Nineteenth Century. (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 1990).
---, Suspensions of Perception, Attention, Spectacle, and Modern Culture, (Cambridge, Massachusetts : MIT Press, 2001).
Curtis, Penelope, Sculpture 1900-1945 (Oxford: Oxford University Press, 1999).
Clark, T.J, The Painting of Modern Life. Paris in the Art of Manet and his Followers (Princeton, New Jersey:Princeton University Press, 1984)
Clarke, Alison J., Tupperware, The Promise of Plastic in 1950s America (Washington: Smithsonian Institution Press, 2001.
Davilla, Thierry, «Une oeuvre de destruction», Les cahiers du Musée Νational d’art Moderne, Centre Pompidou (Χειμώνας. 2004/2005).
Debord, Guy, « Positions situationnistes sur la circulation”, Internationale situationniste, Internationale Situationniste 3, (Δεκέμβριος 1959), τρίτη έκδοση ( Paris: Fayard, 1997) : 104-105.
---, Η Κοινωνία του Θεάματος, μετ. Π.Τσαχαγέας-Ν.Β.Αλεξίου (Αθήνα: Ελεύθερος Τύπος, 1986).
---, Kotànyi, Vaneigem, «Sur la commune», Internationale Situationniste,12(1969).www.acontrecourant.org/acc2/index.php?page=commune.
O’Doherty, Brian, Inside the White Cube: The Ideology of the Gallery Space, (Santa Monica: Lapis Press, 1986).
Docherty J.Linda, “Model families: The domesticated Studio Pictures of William Merritt Chase and Edmund Tarbell”, Not At Home, (επιμ) C.Reed, (London : Thames and Hudson, 1989):48-64.
---, Theorising Modernism, Visual art and the Critical Tradition, (Νέα Υόρκη: Columbia University Press, 1994).
De Duve, Thierry, “Ex Situ”, LES CAHIERS du Musée National d’art Moderne 27 (φθινόπωρο 1989) : 39-55.
---, Kant After Duchamp, (Cambridge, Mass., MIT Press: 1996).
Eisenman, Peter D., "Notes on Conceptual Architecture: Towards a Definition." Design Quarterly 78-79 (1970): 1-5.
Efrat, Zvi, Fausch, Deborah, Singley, Paulette, El-Khoury, Rodolphe, (επιμ) Architecture: In Fashion (Νέα Υόρκη: Princeton Architectural Press, 1994).
Etincelle, Carnet d'un mondain, vol. I, (Paris: Rouveyre, 1881-82).
Krzysztof Fijalkowski “‘ Un salon au fond d’un lac’, The domestic spaces of surrealism” στο Mical, Thomas (επιμ.) Surrealism and architecture, (London : Routledge, 2005):11-30
Facos Michelle, “The Ideal Swedish Home :Carl Larsson’s Lilla Hyttnas”, Not At Home, (επιμ) C.Reed, (London : Thames and Hudson, 1989):81-91.
Farquharson, Alex, «Drastic Plastic», Frieze 68 (2001).
Focillon, Henri, Η ζωή των μορφών, μτφ. Α. Κούρι, (Αθήνα : Νεφέλη, 1982).
Foster, Hal, “The Archive without Museums”, October 77, (Kαλοκαίρι 1996) : 97-119.
---, The Return of the Real, (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 2002).
---, Design and Crime, and Other Diatribes (Λονδίνο και Νέα Υόρκη: Verso, 2002).
Francis, Mark, «Tune in, turn on, light up..» Tate etc. αρ.4, www.tate.org.uk/tateetc/issue4/summeroflove.htm
Fried, Michael, “Art and Objecthood”, Art Forum, Vol.V, αρ.10 (καλοκαίρι 1967): 13-23.
Frizot Michel, Dominique Paini, Sculpter photographier photographie sculpture (Παρίσι: Marval, 1991).
Frechuret, Maurice, Le mou et ses formes :essai sur quelques catégories de la sculpture, (Παρίσι: ESBA, 1993).
Geiger, John, Chapel of Extreme Experience: a Short History of Stroboscopic Light and the Dream Machine (Νέα Υόρκη: Soft Skull Press, 2004).
Giedon, Sigfried, Space, time and Architecture : The Growth of a new Tradition, (Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1941).
Gintz, Claude, “Architecture et postminimalisme”. Revue d’esthétique 29 (1996).
Giovanni, Antonucci, Chonache del theatro futurista, (Roma: Abete, 1975).
Godin, Christian, La Totalité realisée, Les arts at la littérature (Seyssel: Champ Vallon, 1997).
Gray Noel, «The kaleidoscope: Shake, Rattle and Roll”, The Australian Journal of Media&Culture, αρ.6(1991)www. mcc.murdoch.edu.au/ReadingRoom/6.2/Gray.html
Greenberg, Clement, Recentness of sculpture, American Sculpture of the Sixties (Los Angeles: Los Angeles Country Museum of Art, 1967).
Greenberg, R., Ferguson, B. W., Nairne, S., (επιμ.), Thinking About Exhibitions (London and New York: Routledge, 1996).
Girst, Thomas ”Those objects of Obscure Desires :Marcel Duchamp and his Shop Windows στο Grunenberg, Christoph, Hollein Max (επιμ.), Shopping. A Century of Art and Consumer Culture, Schirn Kunstahalle Frankfurt και Tate Liverpool( Frankfurt , Liverpool :Hatje Kantz Publishers, 2002).
Grunenberg, Chrιstoph, Harris, Jonathan, (επιμέλεια), Summer of Love, psychedelic art, social crisis and counterculture in the 60’s (Liverpool: Liverpool University Press +Tate Liverpool, 2005).
Hahn, Till, “L’amour du verre”, Museum 172 (1991) : 202-205
Hoffmann, Gerhard, "Space and Symbol in the Tales of Edgar Allan Poe," Poe Studies XII, αρ.1 (Ιούνιος 1979) www.eapoe.org/pstudies/ps1970/p1979101.htm
Hainard, Jacques, Kaehr, Roland, Objects Prétextes, Objects Manipulés (Neuchâtel: Musée d’ethnographie, 1984).
Harrison, Charles, Wood, Paul, (επιμ.), Art in Theory 1900-1990 (Cambridge: Massachusetts: Blackwell, 1992).
Hergott, Fabrice, «Plight», Joseph Beuys. (Paris: Musee national d’art moderne: Centre Georges Pompidou, 1994).
Highmore, Ben, Everyday Life and Cultural Theory, (Λονδίνο: Routledge, 2002).
Hirst, Paul, “Foucault and Architecture”, AA Files 26 (1993) : 25-60.
Hirst, Lisa, “Dressing the part, Workwear for the Home 1953-1965”, Things 9 (Xειμώνας 98-99): 25-49.
Hulten, Pontus (επιμ.) Futurismo & Futuristi (Milano: Fabbri Bompiani, 1986).
Jones, Amelia, Irrational Modernism, a Neurasthenic History of New York Dada (Cambridge, Massachusetts, London: The MIT Press, 2004)
Jones, Jonathan, A House is not a Home, Frieze 55, (νοεμ -δεκ 2000 ) :84-89.
---, "Species of Spaces -Mike Nelson. Frieze 53, (Kαλοκαίρι 2000).
Joselit, David, Infinite Regress, Marcel Duchamp 1910-1941 (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 2003).
Judd, Donald, “Specific objects” Arts Yearbook 8. (1965) : 74-82
Irigaray, Luce, This Sex Which Is Not One, μτφρ. Catherine Porter. (Νέα Υόρκη: Cornell University Press, 1985).
Kabakov, Ilya, On the total installation (Bonn: Cantz verlag, 1995).
------, Tupitsyn, Margarita, Tupitsyn, Victor, “Conversation About Installation”, Art Journal 58, αρ. 4, (χειμώνας 99): 62–73.
Kachur, Lewis, Displaying the Marvelous, Marcel Duchamp, Salvador Dali, and Surrealist Exhibition Installations (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 2001).
Klimasmith, Betsy. At Home in the City: Urban Domesticity in American Literature and Culture, 1850-1930 (Durham, New Hampshire: University of New Hampshire Press, 2005 ) , ειδικα τα κεφ. the “Tenement home” και “The Apartment as Utopia”.
Κοτιώνης, Ζήσης. Πες, πού είναι η Αθήνα. Προβολές στην τοπογραφία της Αττικής (Αθήνα : Άγρα, 2006).
Kiaer, Christina, Imagine no Possessions. The Socialist Objects of Russian Constructivism(Cambridge, Massachusetts, London: The MIT Press, 2005).
Kiaer, Christina, « The Short life of the Equal Woman », 2009, Tate ETC Magazine, www.tate.org.uk/tateetc/issue15/russian.htm
Krauss, Eva, «Plaidoyer pour une archisculpture » L’architecture d’aujourd’ hui, 349 (Νοεμ-Δεκ. 2003): 58-63
Krauss, Rosalind. E., The Originality of the Avant–Garde and Other Modernist Myths (Cambridge, Massachusetts : The MIT Press, 1986).
---, Passages in Modern Sculpture,(Λονδίνο: Thames and Hudson, 1977).
Kwinter, Sanford, “Virtual City , or the Wiring and Waning of the World”, Assemblage 29, (Απρίλιος 1996) : 86-101.
----, Architectures of Time, Toward a Theory of the Event in Modernist Culture, (Cambridge, Massachusetts : MIT Press, 2001)
Lefebvre, Henri, Everyday Life in the Modern World (Νέα Υόρκη: Harper & Row 1971)
Leigh, Christian, “Home is where the heart is”, Flash art 145, (Μάρτιος-Απρίλιος 89).
Lessing, Gotthold Ephraim, Laokoon: Oder uber die Grenzen der Malerei und Poesie, (Βερολίνο :1766).
Loos, Adolf, Spoken into the Void, Collected Essays 1897-1900, μτφ. Jane O. Newman και John H. Smith (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 1982).
Λοϊζίδη, Νίκη, Απόγειο και κρίση της πρωτοποριακής ιδεολογίας ( Αθήνα: Νεφέλη, 1992).
Lippard, Lucy, Pop Art (Λονδίνο : Thames and Hudson, 1966).
Giovani Lista , ‘Εναέρια Άποψη και φουτουριστική Αεροζωγραφική: Μια μεταφυσική του χώρου» στο Η κατάκτηση του αέρα , (Θεσσαλονίκη:ΚΜΣΤ, 2003):89-115
Lyotard, J.F. “Les immateriaux”, Art & Text 17 (1985).
Mahon, Alyce “Displaying the Body, Surrealism’s Geography of Pleasure” στο Wood, Ghislaine (επιμ.) Surreal Things, Surrealism and Design (London : Victoria and Albert Museum, 2007).
Mahoney, Robert, “La révolte des objets: John Armleder et un postmortem moderne”, Artstudio 19 (Χειμώνας 1990) : 78-89.
Μαρινέττι, Μανιφέστα του Φουτουρισμού (Αθήνα: Αιγόκερος, 1987).
Massey, Ann, “The Emergence of Interior Decoration as a Profession”, Interior Design of the 20th Century, (Λονδίνο: Thames and Hudson, 1990).
Meleaf, Janine, "The House that Carrie Built: The Stettheimer Doll's House of the 1920s". Art & Design 51 (Νοεμβριος 1996) : 76-81.
Mehgham, Rod, "Inner Visions", Tate Magazine, issue 23, (2000):38-42.
Moholy–Nagy, Laszlo, Painting, Photography, Film, μετ. J. Seligman (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 1969).
Michelson, Annette, “Where is your rupture?” Mass Culture and the Gesamtkunstwerk” , October 56 (Καλοκαίρι 1991): 43–63.
Ντε Μικέλι, Μ. Οι πρωτοπορίες της τέχνης του εικοστού αιώνα (Αθήνα: Οδυσσέας, 1983).
Morris, Frances, Paris Post War: Art and Existentialism 1945-55, (Λονδίνο: Tate Gallery, 1993).
Morton Pat, "A visit to Womenhouse", Architecture of the Everyday, (επιμ.) Steven Harris, Deborah Berke (Νέα Υόρκη : Princeton Architectural Press, 1997): 166-179.
Miessen, Markus, “Wondering through the chasms of opportunity”, Contemporary 21, αρ. 87 (2006): 16-17.
Millet, Catherine, “Architectures de Dubuffet”, Art Press 45 (1981) : 33-37.
Mulholland, Neil, “Use your illusions”, Tate etc. αρ.4 , (Καλοκαίρι, 2005). www.tate.org.uk/tateetc/issue4/summeroflove2.htm
McNeil, Peter "Designing Women : Gender, Sexuality and the Interior Designer, c 1890-1940 Art History 17, αρ. 4, (34), (Δεκέμβριος 1994) : 631-57.
Nevins, Deborah, "The Triumph of Flora: Women and American Landscape, 1890-1935, Antiques 127 (Απρίλιος 1985) : 64-69.
Niderst, Alain, "Esthetique et materialisme a la fin du siecle", Dix-Huitieme Siecle, αρ. 24 (1992) :189-197.
Ørskou, Gitte, « Inside the Spectacle, Olafur Eliasson. Minding the world», ARoS Aarhus Kunstmuseum, (Hatje Cantz, Ostfildern-Ruit, 2004).
Ottmann, Klaus, “Jessica Stockholder”. The Journal of Contemporary Art 5 (Aνοιξη/Kαλοκαίρι 1991) : 100-107.
Παπανικολάου Mιλτιάδης (επιμ.), Πίσω από το μαύρο τετράγωνο (Θεσσαλονίκη : ΚΜΣΤ, 2002).
Parent Beatrice, «Mario Merz: Le soufle de la liberté». Artstudio 13 : 52-63.
Pollock , Griselda, « On Mary Cassatt’s reading le figaro or the case of the missing women » στο Looking back to the future eesays on art, life and death ( Amsterdam:G+B Arts International , 2001):227-273
Piano, Renzo, “Atelier Brancusi a Parigi” Ottagono 124 (Οκτώβριος 1997).
Read, Herbert, Ιστορία της Μοντέρνας γλυπτικής, μτφρ. Μ.Λαμπράκη-Πλάκα (Υποδομή, Αθήνα, 1974).
Reed, Chistopher, "Domestic Strife". Tate Modern 21 (2000) : 51-54.
Revel, Judith, “L’archive au present: pour une généalogie de l’infime”. Οmnibus, ειδικό τεύχος για Documenta X, (Οκτώβριος 97).
Romain, Antoinette Le Normand, Rodin en 1900: l'exposition de l'Alma (Παρίσι : Musée du Luxembourg, Musée Rodin, Réunion des musées nationaux, 2001).
Robinson, Joyce Henri « Hi Honey, I’m Home» : Weary (Neurasthenic) Businessmen and the Formulation of a Serenely Modern Aesthetic » Not At Home (επιμ.) Christopher Reed (Λονδίνο: Thames and Hudson, 1989) :98-112
Rosenthall, Mark, Installation Art, From Duchamp to Holzer (Munich : Prestel verlag, 2003).
Rossler, Beate, Privacies (Stanford, California : Stanford University Press, 2004).
Riley, Richard, «Μεταμόρφωση: νέες μορφές στη βρετανική τέχνη 1957-1971», στο Μεταμόρφωση, Βρετανική τέχνη της δεκαετίας του 60, (Άνδρος: Iδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, 2005).
Sadler, Simon, The Situationist City (Cambridge, Massachusetts: ΜΙΤ Press, 1998).
Shapiro, Miriam, "Recalling Womanhouse". Women's Studies Quaterly 15 (Άνοιξη,/Καλοκαίρι, 1987): 25-30.
--- " The Education of Women as Artists :Project Womanhouse". Art Journal 31 (Άνοιξη 1972): 268-270.
Shapiro, Laura, Something from the Oven: Reinventing Dinner in 1950s America (Νέα Υόρκη: The Viking Press, 2004
Shelley, Rice, Inverted Odysseys: Claude Cahun, Maya Dern, Cindy Sherman, (Cambridge, Massachusetts: The MIT Press, 1999)
Solnit, Rebecca, Wanderlust A History of Walking (Λονδίνο: Verso, 2001).
Spigel, Lynn, “The suburban Home Companion: Television and the Neighborhood Ideal in Postwar America,”
---, “Installing the television set: Popular Discourses on Television and Domestic Space 1948-1955”. Camera Obscura 16 (Μάρτιος 1988) : 11-48
Staniszewski, Mary Anne, The Power of Display: A History of Exhibition Installations at the Museum of Modern Art (Cambridge, Mass.: MIT Press, 1998)
Stephen Philips “Introjection and Projection : Frederick Kiesler and his dream machine” στο Mical, Thomas (επιμ.) Surrealism and architecture, (London : Routledge, 2005):140-155
Stewart, Susan, On longing, narratives of the miniature, the gigantic, the souvenir, the collection, (Durham: Duke University Press, 1993)
Sykora, Katharina “Merchandise Temptress : The surrealist Enticements of the Display Window” στο Grunenberg, Chrιstoph, Hollein Max (επιμ.), Shopping. A Century of Art and Consumer Culture, Schirn Kunstahalle Frankfurt και Tate Liverpool (Frankfurt , Liverpool :Hatje Kantz Publishers, 2002) .
Tabart, Marielle, Monod-Fontaine, Isabelle, Brancusi Photographe (Παρίσι : M.N.A.M, Centre G.Pompidou , 1979).
Taylor, Brandon, The Art of Today, (Λονδίνο: Everyman Art Library,1995).
Tiersten, Lisa, "The Chic Interior and the Feminine Modern: Home decorating as High Art in Turn-of-the Century Paris”, Not At Home, (επιμ) C.Reed, (London : Thames and Hudson, 1989):18-32.
Τροβά, Βασω (επιμ.), Από ποια πλευρά του τοίχου ; Ζητήματα φύλων στο σχεδιασμό του Χώρου (Βόλος: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, 2008).
Τουρνικιώτης, Παναγιώτης, Ιστοριογραφία της μοντέρνας αρχιτεκτονικής (Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 2002).
---------, «Τα μνημεία και τ’αυτοκίνητα στο Vers une architecture του Le Corbusier», Χρονικά Αισθητικής, τομ.37-38 (1997-1998):85-98.
---------, “Ιδεαλισμός και ορθολογισμός, η αντίληψη της αρχιτεκτονικής του le Corbusier” , Δελτίο Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, αρ. 16 (Ιανουάριος –Φεβρουάριος 1988):43-47.
Tsutsui, William, Godzilla On My Mind: Fifty Years of The King of Monsters (Λονδίνο : Palgrave Macmillan, 2004).
Umbro, Apollonio, Futurist Manifestos (Λονδίνο: Thames and Hudson, 1973).
Van Zeijl, Gerard, The Architecture of Dwelling : A History of a(ir)rationality Bulwark, Dwelling as Figure of Thought, (επιμέλεια Hans Cornelissen) (Amsterdam : SUN, 2005): 103-129.
Vidler, Antony, The Architectural Uncanny, Essays in the Modern Unhomely (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 1992).
---, Warped Space: Art Architecture, and Anxiety in Modern Culture (Cambridge, Massachusetts : MIT Press, 2000).
---, “Splitting the difference”. Artforum, (Ιουν.2003) : 35-36.
Wakefield, Neville «Yucatan is Elsewhere, On Robert Smithson's Hotel Palenque». Parkett 43 (1995) : 133
Weil, B., “Remarks on Installations and Changes in Time Dimensions”, Flash Art 162 Vol. XXV (Ιανούαριος/Φεβρουάριος 1992) : 104-109
Whiting, Cecile, A Taste for Pop,(Cambridge: Cambridge University Press, 1997).
Widdis, Emma, Visions of a New Land, (New Haven και Λονδίνο:Yale University, 2003).
Ghislaine Wood, ”The Illusory Interior” στο Wood, Ghislaine (επιμ.) Surreal Things, Surrealism and Design (London : Victoria and Albert Museum, 2007):39-57.
«Αφηγήσεις της κατοικίας στη μοντέρνα και σύγχρονη τέχνη»
Μάθημα: Κωστής Βελώνης
Βιβλιογραφία
Agrest, Diana, Conway, Patricia, Weisman, Leslie Canes, (επιμ.) The Sex of Architecture, (Νέα Υόρκη: Harry N.Abrams, 1996)
Allington, Edward, "The Ride Stripped Bare", Frieze 56, (Iανoυάριος-Φεβρουάριος 2001): 83- 87.
Anger, Jenny, “Forgotten Ties: The Suppression of the Decorative in German Art and Theory, 1900-1915”, Not At Home (επιμέλεια) Christopher Reed (Λονδίνο: Thames and Hudson, 1989) :130-146.
Aynsley, Jeremy, “Displaying Designs for the Domestic Interior in Europe and America 1850-1950”, Imagined Interiors: representing the domestic interior since the Renaissance (επιμ.) Jeremy Aynsley, Charlotte Grant, Harriet McKay (Λονδινο: Victoria and Albert Museum Publications, 2006):190-215.
Bach, Teja Friedrich, Brancusi, photo reflexion, (Παρίσι: Edition du Regard, Didier Impert Fine Arts, 1991):8.
Bachelard, Gaston, La poetique de l’espace (Παρίσι : PUF, 1957).
Baydar, Gulsum και Heynen, Hilde (επιμ.) Negotiating Domesticity :Spatial Constructions of Gender in Modern Architecture (Λονδίνο, Νέα Υόρκη:Routledge, 2005).
Bellaigue, Marthilde, "An Artist and an Architect: The space Rebeyrolle at Eymoutiers", Museum International 196, αρ.4, τομ. ΧLIX (1997) : 30-34.
Bennet, Tony, The birth of the Museum (Λονδίνο: Routledge, 1995)
Berry, Francesca, « Lived perspectives:the art of the French nineteenth-century interior”, Imagined Interiors:representing the domestic interior since the Renaissance (επιμ.) Jeremy Aynsley, Charlotte Grant, Harriet McKay (Λονδινο: Victoria and Albert Museum Publications, 2006):160-183.
Boccioni, U., Scritti editi e inediti (Μιλάνο: Feltrinelli, 1971)
Bochner, Mel, "The Serial Attitude." Artforum 4, τομ. VI (Δεκέμβριος 1967) : 28-33.
Borden, Iain, Rendell, Jane, (επιμ.) InterSections, Architectural Histories and Critical theories (Λονδίνο : Routledge, 2000).
Bois, Yve-Alain, "the Sculptural Opaque", Substance 31 (1981) : 23-48.
Alain-Bois, Yves, Rosalind Krauss, L’informe, mode d’emploi, (Παρίσι : Centre d’art et de culture Georges –Pompidou, 1996).
Buck-Morss, Susan, "The City as Dreamworld and Catastrophe", October 73, (Καλοκαίρι 95): 3-26.
Βλάχος, Γιώργος Σ., «Ποπ, όπως ο ήχος της φτηνής σαμπάνιας», Panopticon, τευχ.00, (2002).
Brighton, Andrew, Flogging Dead Horses, de-, dis-, ex-. Ex-vacating Modernism, επιμ. Alex Coles & Richard Bentley (BACKless Books, 1996, Λονδινο): 1-2.
Broude, Norma, Garrard, Mary D., (επιμ.) The Power of Feminist Art, the American Movement of the 1970's, History and impact (Νέα Υόρκη : Harry N. Abrams, 1994).
Brooks, Peter, Reading for the plot: Design and intention in Narrative (Oxford: Clarendon, 1984).
Brewer, John, Porter, Roy (επιμ.), Consumption and the World of Goods, (Λονδίνο: Routledge, 1993).
Βrown, Theοdore, The work of G.Rietveld Architect, (Utrecht : A.W.Bruna and Zoon, 1958).
Briosi Sandro, Hillenaar, Henk (επιμ.), Vitalite et contradictions de l’avant-garde, Italie-France 1909-1924, (Paris:José Corti, 1988).
Buchanan Peter, «Brancusi's New Studio», Architecture, αρ. 4 (Απρίλιος 1997): 77-79.
Buchloh, Benjamin H. D., "Cargo and Cult, the displays of Thomas Hirschhorn", Artforum XL αρ.3 , (Νοέμβριος 2001) : 109-114.
Cardot, Emile, L’Art au foyer domestique (Παρίσι: Renouard, 1884).
Cahun, Claude, Ecrits, (Παρίσι: Editions Jean-Michel Place, 2002).
Causey, Andrew, Sculpture since 1945 (Oxford: Oxford University Press, 1998).
Casey, Edward S., Getting Back into Place, (Bloomington, Indianapolis: Indiana University Press, 1993).
Century, Dan, “Brion Gysin and His Wonderful Dreamachine” www. legendsmagazine.net/105/brion.htm
Cooke, Lynne, Wollen, Peter, (επιμέλεια), Visual Display Culture: Beyond Appearances, DIA Center(Νέα Υόρκη: The New Press, 1995).
Colomina, Beatriz, Privacy and Publicity : Μodern Αrchitecτure as Mass Media (Cambridge, Massachusetts :MIT Press, 1994).
---,(επιμ.) Sexuality & Space, (Νέα Υόρκη: Princeton Papers on Αrchitecture, 1992).
Conrads, Ulrich, Μανιφέστα και προγράμματα της αρχιτεκτονικής του 20 αιώνα. (Αθήνα: Επίκουρος, 1977).
Le Corbusier, Urbanisme (Παρίσι : G. Crès και Cie, 1925).
---, L’art décoratif d’aujourd’hui (Παρίσι: G. Crès, 1925).
---, Vers une architecture ((Παρίσι : Crès et Cie, 1923).
Crary, Jonathan, "Spectacle, attention, counter-memory", October 50 (Φθινόπωρο 1989) : 96-107.
---, Techniques of the Observer: On Vision and Modernity in the Nineteenth Century. (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 1990).
---, Suspensions of Perception, Attention, Spectacle, and Modern Culture, (Cambridge, Massachusetts : MIT Press, 2001).
Curtis, Penelope, Sculpture 1900-1945 (Oxford: Oxford University Press, 1999).
Clark, T.J, The Painting of Modern Life. Paris in the Art of Manet and his Followers (Princeton, New Jersey:Princeton University Press, 1984)
Clarke, Alison J., Tupperware, The Promise of Plastic in 1950s America (Washington: Smithsonian Institution Press, 2001.
Davilla, Thierry, «Une oeuvre de destruction», Les cahiers du Musée Νational d’art Moderne, Centre Pompidou (Χειμώνας. 2004/2005).
Debord, Guy, « Positions situationnistes sur la circulation”, Internationale situationniste, Internationale Situationniste 3, (Δεκέμβριος 1959), τρίτη έκδοση ( Paris: Fayard, 1997) : 104-105.
---, Η Κοινωνία του Θεάματος, μετ. Π.Τσαχαγέας-Ν.Β.Αλεξίου (Αθήνα: Ελεύθερος Τύπος, 1986).
---, Kotànyi, Vaneigem, «Sur la commune», Internationale Situationniste,12(1969).www.acontrecourant.org/acc2/index.php?page=commune.
O’Doherty, Brian, Inside the White Cube: The Ideology of the Gallery Space, (Santa Monica: Lapis Press, 1986).
Docherty J.Linda, “Model families: The domesticated Studio Pictures of William Merritt Chase and Edmund Tarbell”, Not At Home, (επιμ) C.Reed, (London : Thames and Hudson, 1989):48-64.
---, Theorising Modernism, Visual art and the Critical Tradition, (Νέα Υόρκη: Columbia University Press, 1994).
De Duve, Thierry, “Ex Situ”, LES CAHIERS du Musée National d’art Moderne 27 (φθινόπωρο 1989) : 39-55.
---, Kant After Duchamp, (Cambridge, Mass., MIT Press: 1996).
Eisenman, Peter D., "Notes on Conceptual Architecture: Towards a Definition." Design Quarterly 78-79 (1970): 1-5.
Efrat, Zvi, Fausch, Deborah, Singley, Paulette, El-Khoury, Rodolphe, (επιμ) Architecture: In Fashion (Νέα Υόρκη: Princeton Architectural Press, 1994).
Etincelle, Carnet d'un mondain, vol. I, (Paris: Rouveyre, 1881-82).
Krzysztof Fijalkowski “‘ Un salon au fond d’un lac’, The domestic spaces of surrealism” στο Mical, Thomas (επιμ.) Surrealism and architecture, (London : Routledge, 2005):11-30
Facos Michelle, “The Ideal Swedish Home :Carl Larsson’s Lilla Hyttnas”, Not At Home, (επιμ) C.Reed, (London : Thames and Hudson, 1989):81-91.
Farquharson, Alex, «Drastic Plastic», Frieze 68 (2001).
Focillon, Henri, Η ζωή των μορφών, μτφ. Α. Κούρι, (Αθήνα : Νεφέλη, 1982).
Foster, Hal, “The Archive without Museums”, October 77, (Kαλοκαίρι 1996) : 97-119.
---, The Return of the Real, (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 2002).
---, Design and Crime, and Other Diatribes (Λονδίνο και Νέα Υόρκη: Verso, 2002).
Francis, Mark, «Tune in, turn on, light up..» Tate etc. αρ.4, www.tate.org.uk/tateetc/issue4/summeroflove.htm
Fried, Michael, “Art and Objecthood”, Art Forum, Vol.V, αρ.10 (καλοκαίρι 1967): 13-23.
Frizot Michel, Dominique Paini, Sculpter photographier photographie sculpture (Παρίσι: Marval, 1991).
Frechuret, Maurice, Le mou et ses formes :essai sur quelques catégories de la sculpture, (Παρίσι: ESBA, 1993).
Geiger, John, Chapel of Extreme Experience: a Short History of Stroboscopic Light and the Dream Machine (Νέα Υόρκη: Soft Skull Press, 2004).
Giedon, Sigfried, Space, time and Architecture : The Growth of a new Tradition, (Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1941).
Gintz, Claude, “Architecture et postminimalisme”. Revue d’esthétique 29 (1996).
Giovanni, Antonucci, Chonache del theatro futurista, (Roma: Abete, 1975).
Godin, Christian, La Totalité realisée, Les arts at la littérature (Seyssel: Champ Vallon, 1997).
Gray Noel, «The kaleidoscope: Shake, Rattle and Roll”, The Australian Journal of Media&Culture, αρ.6(1991)www. mcc.murdoch.edu.au/ReadingRoom/6.2/Gray.html
Greenberg, Clement, Recentness of sculpture, American Sculpture of the Sixties (Los Angeles: Los Angeles Country Museum of Art, 1967).
Greenberg, R., Ferguson, B. W., Nairne, S., (επιμ.), Thinking About Exhibitions (London and New York: Routledge, 1996).
Girst, Thomas ”Those objects of Obscure Desires :Marcel Duchamp and his Shop Windows στο Grunenberg, Christoph, Hollein Max (επιμ.), Shopping. A Century of Art and Consumer Culture, Schirn Kunstahalle Frankfurt και Tate Liverpool( Frankfurt , Liverpool :Hatje Kantz Publishers, 2002).
Grunenberg, Chrιstoph, Harris, Jonathan, (επιμέλεια), Summer of Love, psychedelic art, social crisis and counterculture in the 60’s (Liverpool: Liverpool University Press +Tate Liverpool, 2005).
Hahn, Till, “L’amour du verre”, Museum 172 (1991) : 202-205
Hoffmann, Gerhard, "Space and Symbol in the Tales of Edgar Allan Poe," Poe Studies XII, αρ.1 (Ιούνιος 1979) www.eapoe.org/pstudies/ps1970/p1979101.htm
Hainard, Jacques, Kaehr, Roland, Objects Prétextes, Objects Manipulés (Neuchâtel: Musée d’ethnographie, 1984).
Harrison, Charles, Wood, Paul, (επιμ.), Art in Theory 1900-1990 (Cambridge: Massachusetts: Blackwell, 1992).
Hergott, Fabrice, «Plight», Joseph Beuys. (Paris: Musee national d’art moderne: Centre Georges Pompidou, 1994).
Highmore, Ben, Everyday Life and Cultural Theory, (Λονδίνο: Routledge, 2002).
Hirst, Paul, “Foucault and Architecture”, AA Files 26 (1993) : 25-60.
Hirst, Lisa, “Dressing the part, Workwear for the Home 1953-1965”, Things 9 (Xειμώνας 98-99): 25-49.
Hulten, Pontus (επιμ.) Futurismo & Futuristi (Milano: Fabbri Bompiani, 1986).
Jones, Amelia, Irrational Modernism, a Neurasthenic History of New York Dada (Cambridge, Massachusetts, London: The MIT Press, 2004)
Jones, Jonathan, A House is not a Home, Frieze 55, (νοεμ -δεκ 2000 ) :84-89.
---, "Species of Spaces -Mike Nelson. Frieze 53, (Kαλοκαίρι 2000).
Joselit, David, Infinite Regress, Marcel Duchamp 1910-1941 (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 2003).
Judd, Donald, “Specific objects” Arts Yearbook 8. (1965) : 74-82
Irigaray, Luce, This Sex Which Is Not One, μτφρ. Catherine Porter. (Νέα Υόρκη: Cornell University Press, 1985).
Kabakov, Ilya, On the total installation (Bonn: Cantz verlag, 1995).
------, Tupitsyn, Margarita, Tupitsyn, Victor, “Conversation About Installation”, Art Journal 58, αρ. 4, (χειμώνας 99): 62–73.
Kachur, Lewis, Displaying the Marvelous, Marcel Duchamp, Salvador Dali, and Surrealist Exhibition Installations (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 2001).
Klimasmith, Betsy. At Home in the City: Urban Domesticity in American Literature and Culture, 1850-1930 (Durham, New Hampshire: University of New Hampshire Press, 2005 ) , ειδικα τα κεφ. the “Tenement home” και “The Apartment as Utopia”.
Κοτιώνης, Ζήσης. Πες, πού είναι η Αθήνα. Προβολές στην τοπογραφία της Αττικής (Αθήνα : Άγρα, 2006).
Kiaer, Christina, Imagine no Possessions. The Socialist Objects of Russian Constructivism(Cambridge, Massachusetts, London: The MIT Press, 2005).
Kiaer, Christina, « The Short life of the Equal Woman », 2009, Tate ETC Magazine, www.tate.org.uk/tateetc/issue15/russian.htm
Krauss, Eva, «Plaidoyer pour une archisculpture » L’architecture d’aujourd’ hui, 349 (Νοεμ-Δεκ. 2003): 58-63
Krauss, Rosalind. E., The Originality of the Avant–Garde and Other Modernist Myths (Cambridge, Massachusetts : The MIT Press, 1986).
---, Passages in Modern Sculpture,(Λονδίνο: Thames and Hudson, 1977).
Kwinter, Sanford, “Virtual City , or the Wiring and Waning of the World”, Assemblage 29, (Απρίλιος 1996) : 86-101.
----, Architectures of Time, Toward a Theory of the Event in Modernist Culture, (Cambridge, Massachusetts : MIT Press, 2001)
Lefebvre, Henri, Everyday Life in the Modern World (Νέα Υόρκη: Harper & Row 1971)
Leigh, Christian, “Home is where the heart is”, Flash art 145, (Μάρτιος-Απρίλιος 89).
Lessing, Gotthold Ephraim, Laokoon: Oder uber die Grenzen der Malerei und Poesie, (Βερολίνο :1766).
Loos, Adolf, Spoken into the Void, Collected Essays 1897-1900, μτφ. Jane O. Newman και John H. Smith (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 1982).
Λοϊζίδη, Νίκη, Απόγειο και κρίση της πρωτοποριακής ιδεολογίας ( Αθήνα: Νεφέλη, 1992).
Lippard, Lucy, Pop Art (Λονδίνο : Thames and Hudson, 1966).
Giovani Lista , ‘Εναέρια Άποψη και φουτουριστική Αεροζωγραφική: Μια μεταφυσική του χώρου» στο Η κατάκτηση του αέρα , (Θεσσαλονίκη:ΚΜΣΤ, 2003):89-115
Lyotard, J.F. “Les immateriaux”, Art & Text 17 (1985).
Mahon, Alyce “Displaying the Body, Surrealism’s Geography of Pleasure” στο Wood, Ghislaine (επιμ.) Surreal Things, Surrealism and Design (London : Victoria and Albert Museum, 2007).
Mahoney, Robert, “La révolte des objets: John Armleder et un postmortem moderne”, Artstudio 19 (Χειμώνας 1990) : 78-89.
Μαρινέττι, Μανιφέστα του Φουτουρισμού (Αθήνα: Αιγόκερος, 1987).
Massey, Ann, “The Emergence of Interior Decoration as a Profession”, Interior Design of the 20th Century, (Λονδίνο: Thames and Hudson, 1990).
Meleaf, Janine, "The House that Carrie Built: The Stettheimer Doll's House of the 1920s". Art & Design 51 (Νοεμβριος 1996) : 76-81.
Mehgham, Rod, "Inner Visions", Tate Magazine, issue 23, (2000):38-42.
Moholy–Nagy, Laszlo, Painting, Photography, Film, μετ. J. Seligman (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 1969).
Michelson, Annette, “Where is your rupture?” Mass Culture and the Gesamtkunstwerk” , October 56 (Καλοκαίρι 1991): 43–63.
Ντε Μικέλι, Μ. Οι πρωτοπορίες της τέχνης του εικοστού αιώνα (Αθήνα: Οδυσσέας, 1983).
Morris, Frances, Paris Post War: Art and Existentialism 1945-55, (Λονδίνο: Tate Gallery, 1993).
Morton Pat, "A visit to Womenhouse", Architecture of the Everyday, (επιμ.) Steven Harris, Deborah Berke (Νέα Υόρκη : Princeton Architectural Press, 1997): 166-179.
Miessen, Markus, “Wondering through the chasms of opportunity”, Contemporary 21, αρ. 87 (2006): 16-17.
Millet, Catherine, “Architectures de Dubuffet”, Art Press 45 (1981) : 33-37.
Mulholland, Neil, “Use your illusions”, Tate etc. αρ.4 , (Καλοκαίρι, 2005). www.tate.org.uk/tateetc/issue4/summeroflove2.htm
McNeil, Peter "Designing Women : Gender, Sexuality and the Interior Designer, c 1890-1940 Art History 17, αρ. 4, (34), (Δεκέμβριος 1994) : 631-57.
Nevins, Deborah, "The Triumph of Flora: Women and American Landscape, 1890-1935, Antiques 127 (Απρίλιος 1985) : 64-69.
Niderst, Alain, "Esthetique et materialisme a la fin du siecle", Dix-Huitieme Siecle, αρ. 24 (1992) :189-197.
Ørskou, Gitte, « Inside the Spectacle, Olafur Eliasson. Minding the world», ARoS Aarhus Kunstmuseum, (Hatje Cantz, Ostfildern-Ruit, 2004).
Ottmann, Klaus, “Jessica Stockholder”. The Journal of Contemporary Art 5 (Aνοιξη/Kαλοκαίρι 1991) : 100-107.
Παπανικολάου Mιλτιάδης (επιμ.), Πίσω από το μαύρο τετράγωνο (Θεσσαλονίκη : ΚΜΣΤ, 2002).
Parent Beatrice, «Mario Merz: Le soufle de la liberté». Artstudio 13 : 52-63.
Pollock , Griselda, « On Mary Cassatt’s reading le figaro or the case of the missing women » στο Looking back to the future eesays on art, life and death ( Amsterdam:G+B Arts International , 2001):227-273
Piano, Renzo, “Atelier Brancusi a Parigi” Ottagono 124 (Οκτώβριος 1997).
Read, Herbert, Ιστορία της Μοντέρνας γλυπτικής, μτφρ. Μ.Λαμπράκη-Πλάκα (Υποδομή, Αθήνα, 1974).
Reed, Chistopher, "Domestic Strife". Tate Modern 21 (2000) : 51-54.
Revel, Judith, “L’archive au present: pour une généalogie de l’infime”. Οmnibus, ειδικό τεύχος για Documenta X, (Οκτώβριος 97).
Romain, Antoinette Le Normand, Rodin en 1900: l'exposition de l'Alma (Παρίσι : Musée du Luxembourg, Musée Rodin, Réunion des musées nationaux, 2001).
Robinson, Joyce Henri « Hi Honey, I’m Home» : Weary (Neurasthenic) Businessmen and the Formulation of a Serenely Modern Aesthetic » Not At Home (επιμ.) Christopher Reed (Λονδίνο: Thames and Hudson, 1989) :98-112
Rosenthall, Mark, Installation Art, From Duchamp to Holzer (Munich : Prestel verlag, 2003).
Rossler, Beate, Privacies (Stanford, California : Stanford University Press, 2004).
Riley, Richard, «Μεταμόρφωση: νέες μορφές στη βρετανική τέχνη 1957-1971», στο Μεταμόρφωση, Βρετανική τέχνη της δεκαετίας του 60, (Άνδρος: Iδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, 2005).
Sadler, Simon, The Situationist City (Cambridge, Massachusetts: ΜΙΤ Press, 1998).
Shapiro, Miriam, "Recalling Womanhouse". Women's Studies Quaterly 15 (Άνοιξη,/Καλοκαίρι, 1987): 25-30.
--- " The Education of Women as Artists :Project Womanhouse". Art Journal 31 (Άνοιξη 1972): 268-270.
Shapiro, Laura, Something from the Oven: Reinventing Dinner in 1950s America (Νέα Υόρκη: The Viking Press, 2004
Shelley, Rice, Inverted Odysseys: Claude Cahun, Maya Dern, Cindy Sherman, (Cambridge, Massachusetts: The MIT Press, 1999)
Solnit, Rebecca, Wanderlust A History of Walking (Λονδίνο: Verso, 2001).
Spigel, Lynn, “The suburban Home Companion: Television and the Neighborhood Ideal in Postwar America,”
---, “Installing the television set: Popular Discourses on Television and Domestic Space 1948-1955”. Camera Obscura 16 (Μάρτιος 1988) : 11-48
Staniszewski, Mary Anne, The Power of Display: A History of Exhibition Installations at the Museum of Modern Art (Cambridge, Mass.: MIT Press, 1998)
Stephen Philips “Introjection and Projection : Frederick Kiesler and his dream machine” στο Mical, Thomas (επιμ.) Surrealism and architecture, (London : Routledge, 2005):140-155
Stewart, Susan, On longing, narratives of the miniature, the gigantic, the souvenir, the collection, (Durham: Duke University Press, 1993)
Sykora, Katharina “Merchandise Temptress : The surrealist Enticements of the Display Window” στο Grunenberg, Chrιstoph, Hollein Max (επιμ.), Shopping. A Century of Art and Consumer Culture, Schirn Kunstahalle Frankfurt και Tate Liverpool (Frankfurt , Liverpool :Hatje Kantz Publishers, 2002) .
Tabart, Marielle, Monod-Fontaine, Isabelle, Brancusi Photographe (Παρίσι : M.N.A.M, Centre G.Pompidou , 1979).
Taylor, Brandon, The Art of Today, (Λονδίνο: Everyman Art Library,1995).
Tiersten, Lisa, "The Chic Interior and the Feminine Modern: Home decorating as High Art in Turn-of-the Century Paris”, Not At Home, (επιμ) C.Reed, (London : Thames and Hudson, 1989):18-32.
Τροβά, Βασω (επιμ.), Από ποια πλευρά του τοίχου ; Ζητήματα φύλων στο σχεδιασμό του Χώρου (Βόλος: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, 2008).
Τουρνικιώτης, Παναγιώτης, Ιστοριογραφία της μοντέρνας αρχιτεκτονικής (Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 2002).
---------, «Τα μνημεία και τ’αυτοκίνητα στο Vers une architecture του Le Corbusier», Χρονικά Αισθητικής, τομ.37-38 (1997-1998):85-98.
---------, “Ιδεαλισμός και ορθολογισμός, η αντίληψη της αρχιτεκτονικής του le Corbusier” , Δελτίο Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, αρ. 16 (Ιανουάριος –Φεβρουάριος 1988):43-47.
Tsutsui, William, Godzilla On My Mind: Fifty Years of The King of Monsters (Λονδίνο : Palgrave Macmillan, 2004).
Umbro, Apollonio, Futurist Manifestos (Λονδίνο: Thames and Hudson, 1973).
Van Zeijl, Gerard, The Architecture of Dwelling : A History of a(ir)rationality Bulwark, Dwelling as Figure of Thought, (επιμέλεια Hans Cornelissen) (Amsterdam : SUN, 2005): 103-129.
Vidler, Antony, The Architectural Uncanny, Essays in the Modern Unhomely (Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 1992).
---, Warped Space: Art Architecture, and Anxiety in Modern Culture (Cambridge, Massachusetts : MIT Press, 2000).
---, “Splitting the difference”. Artforum, (Ιουν.2003) : 35-36.
Wakefield, Neville «Yucatan is Elsewhere, On Robert Smithson's Hotel Palenque». Parkett 43 (1995) : 133
Weil, B., “Remarks on Installations and Changes in Time Dimensions”, Flash Art 162 Vol. XXV (Ιανούαριος/Φεβρουάριος 1992) : 104-109
Whiting, Cecile, A Taste for Pop,(Cambridge: Cambridge University Press, 1997).
Widdis, Emma, Visions of a New Land, (New Haven και Λονδίνο:Yale University, 2003).
Ghislaine Wood, ”The Illusory Interior” στο Wood, Ghislaine (επιμ.) Surreal Things, Surrealism and Design (London : Victoria and Albert Museum, 2007):39-57.
Labels:
architecture,
art theory,
domesticity and modernism,
modernism and individuality,
university matters
Saturday, October 3, 2009
A Cowboy's Sweetheart
When Patsy montana appeared in the Gene Autry feature film Colorado Sunset in 1939,
she had already gained fame from her million-selling hit, " i want to be a Cowboy's Sweetheart"javascript:void(0)
Collaboration Piece
Andrew Schoultz, Mark Mulroney, Chris Ballantyne. 2009. Collaboration Piece, Acrylic on Wood Panel
Andrew Schoultz, Mark Mulroney, Chris Ballantyne. 2009. Collaboration Piece, Acrylic on Wood Panel
Park Life Gallery
San Francisco
September 4–October 11, 2009
House at Limnos
Δημήτρης Φατούρος/Dimitirs Fatouros
House at Limnos /κατοικια στη Λίμνο
Οι νέες πραγματικότητες και η συνεχής αναζήτηση
New realities and unceasing investigation
30/09/2009 - 01/11/2009
Benaki Museum,Athens
House with Brown Fences
Subscribe to:
Posts (Atom)